Borc altında inləyən strateji obyekt - Cavid Qurbanov vəziyyətdən necə çıxacaq?
Tarix: 17-06-2017, 09:46 | Çap et
Nüfuzlu “Reuters” agentliyi xəbər yayıb ki, “Azərbaycan Dəmir Yolları” ASC maliyyə məsələləri üzrə beynəlxalq məsləhətçi axtarır, səbəb də “müəyyən mövcud borc öhdəliklərinin yenidən maliyyələşdirilməsi” mexanizmlərini hazırlamaqdan ibarət olacaq.
Bu əsasda bir çox ekspertlərin fikrincə, sözügedən ASC ətrafında cərəyan edən proses Beynəlxalq Bankın ardınca ADY-nin də özünü müflis elan etmək, borclarını “restrukturizasiya” etmək, bacardıqca uzadaraq gec qaytarmaq, dövlətin üzərinə atmaq mənasını daşıyır. Bu əsasda da fikirlər səslənir ki, növbədə SOCAR, AZAL, “Azərenerji”, “Azərsu”, digər nəhəng dövlət şirkətləri də ola bilərlər. Onların toplam borcu birbaşa dövlət borcundan da çoxdur, təqribən 13-14 milyard dollardır. İllərdir tək büdcə pulunu deyil, beynəlxalq kreditləri də basıb-yeyiblər, indi də dövlətimizin bu gününə, sabahına, artıq birisi gününə də təhdid yaradıblar, övladlarımız, hətta nəvələrimiz də uzun illər bu borcları qaytarmalı olacaqlar.
ADY ASC ətrafında cərəyan edən bu prosesi Yenicag.az-a şərh edən Liberal İqtisadçılar Mərkəzinin sədri Akif Nəsirli bildirdi ki, ADY ASC ətrafında yaşananlar qurumun özəlləşməməsi, uzun illərdir dövlət şirkəti olaraq qalmasından qaynaqlanır:
“Azərbaycan Dəmir Yolları” ASC, SOCAR, AZAL, “Azərenerji” kimi qurumlar iqtisadi sahədə fəaliyyət göstərən dövlətə məxsus xidmət qurumlarıdır. Bu qurumların indiki addımları, öz borcları ilə məşğul olması və bu istiqamətdə yaranan digər problemlərin hamısı ölkədə bazar iqtisadiyyatı elan edilsə də, onların xidmət göstərən dövlət şirkətləri olaraq qalmalarından qaynaqlanır.
Bu da zərərli tendensiyadır. Dünya praktikası da göstərir ki, iqtisadi sahədə xidmət göstərən hər hansı müəssisə uzun müddət dövlət şirkəti olaraq fəaliyyət göstərirsə, onda təbii problemlər yaranır. Şirkət tam olaraq bazar iqtisadiyyatına inteqrasiya edə bilmir. Bir tərəfdən də müflisləşir. Müflisləşsə də, dövlət dayağı sayəsində fəaliyyətini davam etdirir. Nəticədə də borclar ortaya çıxır. Həmin müəssisələr qeyri-dövlət şirkəti olaraq özünü doğrultmasaydı, anoloji vəziyyətdə sıradan çıxacaq və yerlərini başqaları tutacaqdı. Dövlət də onları himayə etməyəcəkdi. Konkret olaraq problemin məğzi odur ki, sadalanan şirkətlər uzun müddətdir ki, dövlət şirkəti olaraq fəaliyyət göstəriblər. Hətta bu azmış kimi bir zamanlar onların bəzilərinin dövlətə olan borcları silinib. Nəticədə, həmin şirkətlər dövlətin yenidən onlara güzəşt etməsi adı ilə növbəti dəfə borc yığmağa tamahlanıblar. Yəni bu şirkətlər bazar iqtisadiyyatı şəraitində sərbəst fəaliyyət göstərə bilməyən, özünü doğrultmayan şirkətlərdir. Problemdən çıxış yolu olaraq hökumət həmin şirkətləri hissə-hissə özəlləşdirməlidir. Ona görə hissə-hissə deyirəm ki, onlar sağlamlaşdırılmamış özəlləşdirilsə, taleləri acınacaqlı olacaq. Məsələn, ADY ASC-nin özəlləşdirilməsi bundan sonra onun sərbəst fəaliyyət göstərməsinə imkan verməyəcək. Çünki qurumun ciddi borcları yığılıb qalıb. Nəticədə, xarici şirkətlərdən biri onu satın alacaq və beləcə ölkənin strateji obyektlərindən biri əcnəbilərin əlinə keçəcək. Milli iqtisadiyyatı qorumaq, öz sahibkarlarımızın həmin obyektlərə sahib çıxmalarına şərait yaratmaq lazımdır. Amma bu addımı dərhal etmək lazım idi. Demək olar ki, 15 il gecikmişik. Su, qaz, işıq sahəsində yaşanan problemlərimiz də məhz buradan qaynaqlanır. Sonradan fəaliyyəti dayandırılan “Barmek” şirkətinin Azərbaycana gəlməsi ilə ölkədə elektrik təminatı yaxşılaşmış, xidmət yüksəlmişdi. Bu da onun məhz özəl şirkət olmasından qaynaqlanırdı. Ümumiyyətlə, bazar şəraitində mümkün qədər bütün xidmətlər özəl şirkətlər tərəfindən həyata keçirilməlidir. Bu, baş verməsə, əhaliyə xidmət göstərən dövlət şirkətlərinin vəziyyəti daha da acınacaqlı olacaq və sonda onun ağırlığını da ölkə vətəndaşı çəkəcək”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • ABŞ öz ehtiyatlarını artırmaq üçün Avropaya silah satışını dayandıracaq
Bu gün, 00:44 |
|
|
|
| • Nikol Paşinyan yenidən “Vətəndaş Müqaviləsi” Partiyasının sədri seçilib - KİV
Bu gün, 00:39 |
|
|
|
| • Mingəçevir Dövlət Dram Teatrında Bədii Şura yaradılıb - SİYAHI
Dünən, 12:29 |
|
|
|
| • İran saytı Orta Dəhlizi ÜÇ YERƏ “bölüb”
Dünən, 12:26 |
|
|
|
| • Lənkəran Rayon Mərkəzi Xəstəxanasına yeni direktor təyin olunub - FOTO
Dünən, 12:23 |
|
|
|
| • Qarabağ erməniləri ilə bağlı Paşinyandan AÇIQLAMA
Dünən, 12:16 |
|
|
|
| • AZCON-a yeni şöbə müdiri təyin olunub - ƏMR
Dünən, 12:12 |
|
|
|
| • Paşinyan yenidən II Qareginə xəbərdarlıq edib: - Nə qədər tez getsən, bir o qədər yaxşıdır
Dünən, 12:10 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 1,5 milyonluq tenderi bu şirkətə HƏVALƏ ETDİ - DETALLAR
Dünən, 12:08 |
|
|
|
| • Zərdabda kriminal aləmi təbliğ edən həbs olundu - FOTO
Dünən, 12:01 |
|
|
|
| • Putinin adamı Paşinyanın reytinqinə çatır - Ermənistanda çevriliş ssenarisi
Dünən, 11:50 |
|
|
|
| • Yapon olmaq lazımdır, yapon... - REPLİKA
Dünən, 11:46 |
|
|
|
| • "Həyatımı alt-üst etdin, hər şeyi dəyişdin"
Dünən, 11:38 |
|
|
|
| • Dünya süni intellektdən istifadə edir, Əmirullayevin məktəbləri pul yığır - bazar təhsili...
Dünən, 11:25 |
|
|
|
| • Azərbaycanda kanal direktoru vəzifəsindən ayrıldı - BUNDAN SONRA...
Dünən, 11:06 |
|
|
|
| • İştirakçı olmadı, dövlət qurumunun tenderi - LƏĞV OLUNDU
Dünən, 11:03 |
|
|
|
| • Abşeronda antiterror əməliyyatı şəhidləri anılıb - FOTOLAR
Dünən, 11:00 |
|
|
|
| • Əhali ilə banklar arasında çəkişmə: 340 min iş məhkəmədə - Borclar silinə bilər
Dünən, 10:55 |
|
|
|
| • Bakıda yağan güclü yağışın fəsadı: avtomobilə dəyən ziyanı sığorta şirkəti ödəməlidir - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 10:51 |
|
|
|
| • Paşinyan İrəvanla Bakı arasında faktiki sülhün bərqərar olduğunu bildirib - "Sülh budur"
Dünən, 10:46 |
|
|
|
| • “Oskar”a təqdim olunan filmimiz nüfuzlu mükafatı qazana BİLƏR? – Kino xadimlərindən AÇIQLAMA
Dünən, 10:22 |
|
|
|
| • Ermənistanda rusiyapərəst hakimiyyət qurub Qarabağı qaytarmağa çalışan keşişlər zindanda belə istirahət edir... - “Hraparak”
Dünən, 10:19 |
|
|
|
| • “Bolmart”da müştəriləri endirimlə belə aldadırlar - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 10:07 |
|
|
|
| • Paşinyan yeni hücuma hazırlaşır: “Müharibə” anonsu verildi - “Fakt”
Dünən, 10:03 |
|
|
|
| • Eyni şirkət Xocalıda yenidənqurma işlərinin qalibi oldu - 7 milyonluq müqavilə bağlanıb
Dünən, 10:01 |
|
|
|
| • 10 milyonluq Azərbaycan üçün 125 deputat kifayət etmir - ONA GÖRƏ DƏ...
Dünən, 09:56 |
|
|
|
| • Azərbaycanın mebel şirkətinin dövlətə 3,8 milyon manatdan çox vergi borcu var
Dünən, 09:52 |
|
|
|
| • Ermənistan Azərbaycanla sülh müqaviləsinin imzalanacağı yer barədə məsləhətləşmələrə hazırdır - Mirzoyan
Dünən, 09:49 |
|
|
|
| • Ölkənin `ƏN BÖYÜK` mobil operatorundan XIRDA DƏLƏDUZLUQ... - AXI NİYƏ?
Dünən, 09:44 |
|
|
|
| • “Qarabağdan tülkü kimi sivişib aradan çıxmışdı, orada “əjdahaya dönüb” - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Dünən, 09:35 |
|
|
|
| • AZƏRİQAZ-da peşəkar işçiyə TƏZYİQ OLUNUR - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 09:25 |
|
|
|
| • Xaçmazda Qarabağ Qazisi həbs olundu - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 09:20 |
|
|
|
| • Konqresdə anti-Azərbaycan isteriyası - Görünəni odur ki...
Dünən, 09:11 |
|
|
|
| • Azərbaycanda məktəblər distant təhsilə keçə bilər – Qərar gözlənilir
Dünən, 07:41 |
|
|
|
| • Rövşən Rüstəmov nəyə nail olmaq istəyir - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 07:38 |
|
|
|
| • Hərbi hissənin ərazisini özəlləşdiriblər... – SABİQ MƏMURLAR HAQDA ŞOK İDDİALAR
Dünən, 07:31 |
|
|
|
| • “İran sərhədləri açmaq istəyirsə, əvvəlcə təhlükəsizliyi təmin etməlidir” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 07:00 |
|
|
|
| • "Utanmaz-utanmaz bildirdilər ki, hara istəyirsən şikayət et, bizə heç kəs heç nə edə bilməz" - ÖZBAŞINA QALIBLAR...
Dünən, 06:56 |
|
|
|
| • Diabetli şəkər xəstələrinə dövlətin ayırdığı dərman və preparatlar niyə verilmir - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 06:51 |
|
|
|
| • “Ricon” MMC aylardır işçilərin maaşını vermir – DAHA BİR ŞİKAYƏT
Dünən, 06:48 |
|
|
|
| • "Sərhədlərin açılması üçün artıq siyasi qərar qəbul olunub" - ŞƏRH
Dünən, 06:45 |
|
|
|
| • Gəncə təhsili 'GÜL VURUR': Təmirli məktəbdə təmir pulu YIĞIMI - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 06:41 |
|
|
|
| • Sülhə Ağ ev TƏMİNATI - İNCƏLƏMƏ
Dünən, 06:35 |
|
|
|
| • Sentyabrda sülh sazişi?... - GƏLİŞMƏ
Dünən, 06:30 |
|
|
|
| • “Efirlər toyxanadır, danışanda da deyirlər ki, işçilərimizin maaşlarını siz verəcəksiz?” - Xalq artisti
Dünən, 06:28 |
|
|
|
| • İsveç Baltik dənizi üzərində Rusiya qırıcılarının fotolarını dərc etdi - “Reuters”
Dünən, 06:23 |
|
|
|
| • "İcra hakimiyyətlərinin funksiya və səlahiyyətlərinin dəqiqləşdirilməsi zərurəti var" - deputat
Dünən, 06:18 |
|
|
|
| • Quru sərhədlərin açılması ilə bağlı mühüm anons - AKTUAL
Dünən, 06:15 |
|
|
|
| • ABŞ "TikTok" üzərində nəzarəti saxlayacaq - Tramp
Dünən, 06:00 |
|
|
|
| • Polşa Rusiya qırıcılarının onlara aid neft platformasının üzərindən uçduğunu açıqlayıb - KİV
Dünən, 05:55 |
|
|
|
|
