Qərb Qərbə qarşı: NATO, yoxsa BAO? - GƏLİŞMƏ
Tarix: 6-10-2021, 08:55 | Çap et
Avropa İttifaqı (Aİ) müdafiə olunmaq üçün öz ordusunu qurmaq niyyətindədir. Bunu Avropa Komissiyasının rəhbəri Ursula fon der Leyen bəyan edib. Söhbət Birləşmiş Avropa Ordusundan (BAO) gedir.
Onun sözlərinə görə, Əfqanıstanda baş verən son hadisə təkcə NATO bloku üçün deyil, həm də Aİ-yə daxil olan ölkələr üçün də ciddi suallar doğurur: “Avropa Müdafiə İttifaqının yaradılmasını sürətləndirmək lazımdır. Yeni bölmələrin də yaradılmasına ehtiyac yoxdur. ABŞ və NATO-nun köməyi olmadan beynəlxalq işlərdə hərbi vasitələrdən istifadə etmək üçün kifayət qədər siyasi iradəyə malik olması lazımdır. Artıq növbəti mərhələyə keçmək vaxtıdır”.
Poltioloq Qabil Hüseynli AYNA-ya açıqlamasında deyib ki, bunu həyata keçirmək asan olmayacaq: “Bu məsələ uzun müddətdir Avropa kluarlarında müzakirə olunur. Hətta deyərdim ki, ötən əsrin 80-ci illərindən gündəmə gəlib. Hesab edirlər ki, öz ordusunun olmaması Avropanı ABŞ-ın iradəsindən asılı vəziyyətə gətirib. Çünki NATO-ya nəzarət fakitiki olaraq Vaşinqtondadır və Avropa həlledici məsələlərdə ABŞ-ın diqtəsi ilə qərar vermək məcburiyyətində qalır. Bu ideyanın əsas tərəfdarı isə Fransadır. Almaniya da bu məsələdə fəallıq nümayiş etdirir. Görünür artıq başa düşürlər ki, Avropa öz ordusu olmadan dünyada baş verən hadisələrə real təsir göstərə bilməyəcək”.
Politoloqun sözlərinə görə, bu ideyanın yenidən gündəmə gəlməsi ABŞ-ın təzyiqlərinə qarşı alternativ yaratmaq niyyətindən qaynaqlanır: “Məlumdur ki, Rusiya son zamanlar Avropaya qarşı aqressiv addımlar atır. Belə bir vəziyyət demokratik Qərb üçün arzuolunan deyil. NATO-nun xərclərinin yarıdan çoxunu Avropa çəkir, lakin həlledici qərarlar ABŞ tərəfindən verilir. Amm bu, qeyd edildiyi kimi, heç də asan məsələ deyil. Həm ABŞ, Həm Britaniya, həm Rusiya, həm də digər dünya gücləri buna imkan verməyəcək. Əgər asan olsaydı, bu 30 ildə vahid ordunu ərsəyə gətirərdilər. Sadəcə ABŞ-a mesaj verirlər ki, Avropanı oyundankənar vəziyyətə qoymaq olmaz. Yəni, müəyyən təzyiq üsuludur”.
Hüseynli vurğulayıb ki, bu hadisə baş verərsə - birləşmiş Avropa Ordusu yaranarsa, NATO-nun mövcudluğu sual altına düşəcək: “Bu isə öz növbəsində Amerikanın rəqiblərini gücləndirən faktora çevriləcək. Təbii ki, buna imkan verməyəcəklər. Bütün hallarda bu təşəbbüsün irəli sürülməsi labüd addımdır və dünyanı öz istədiyi kimi idarə edən qüvvələrə mesaj sayıla bilər”.
Politoloq Zaur Məmmədov isə AYNA-ya şərhində qeyd edib ki, ilkin mərhələdə yalnız kiçik ordunun yaranmasından söhbət gedə bilər: “Sözsüz ki, burada böyük ordudan söhbət getmir. Bilirsiniz ki, bu məsələ müzakirə olunanda yalnız bir neçə ölkə bunun əleyhinə səs verdi. Digər Avropa dövlətləri isə bu təşəbbüsü dəstəklədi. İndi hamını düşündürən sual isə budur: Bu ordu kiminlə müttəfiqlik edəcək, birləşmiş Avropa Ordusunun yaranmasından sonra NATO-nun taleyi necə olacaq? Bu məsələdə ABŞ və Britaniya hansı mövqeni nümayiş etdirəcək? Onlar ümumiyyətlə, bunda maraqlıdırmı? Buna imkan verəcəklərmi? Göründüyü kimi, bütün bu suallar açıq qalıb”.
Analitikin bildirdiyinə görə, indiyə qədər bununla bağlı dəfələrlə müzakirələr aparılsa da, heç zaman reallaşmayıb: “Yəni, hər dəfə nəzəri mərhələdən o yana keçə bilməyiblər. Faktiki olaraq ötən əsrin 90-cı illərindən bəri aparıcı Avropa dövlətlərinin beynəlxalq siyasətdə təkbaşına həlledici fəaliyyəti nəzərə çarpmayıb. Sözsüz ki, Fransa, Almaniya kimi aparıcı Avropa dövlətləri bu vəziyyətlə barışmaq istəmir. İddialar var ki, bu addımı atmaqla Avropa 120 milyard dollar vəsaitə qənaət edəcək. Bu, kifayət qədər ciddi rəqəmdir. Buna qədər Avropanın müstəqillik təşəbbüsünə Britaniya əngəl olmağa çalışırdı. İndiki vəziyyətdə isə Britaniya artıq Avropa İttifaqının üzvü deyil və London proseslərə nəzarət imkanlarını itirib”.
Məmmədov əlavə edib ki, bu, diplomatik müstəvidə keyfiyyətcə yeni mərhələnin başlanğıcı olacaq: “Yeni struktur formalaşarsa, Avropa ölkələri artıq silah dalınca okeanın o tayına və yaxud qitənin başqa ölkələrinə üz tutmayacaq, özlərinin hərbi potensialı üzərində işləyəcəklər. Yaxın gələcək Paris və Berlinin nə dərəcədə öz məqsədlərinə çatmaq üçün iradə nümayiş etdirəcəklərini göstərəcək. Hər halda belə sazişin reallaşması üçün ən azı 15-20 ilə ehtiyac var”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənistan Fransaya hərbi attaşe təyin edib
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Əmək məcəlləsinin pozulması halları... - Ekspert danışır...
Bu gün, 17:47 |
|
|
|
| • FHN partlayış olan binanı 6 ay sonra təmir etməyə başlayıb – 239 min ayrıldı
Bu gün, 17:43 |
|
|
|
| • Azərbaycan pasportu aldı, amma yarışa buraxılmadı – rusiyalı idmançıya gözlənilməz qadağa
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • Rusiyadan yeni qadağa: Azərbaycanlılar evə pul göndərə bilməyəcəklər - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 17:34 |
|
|
|
| • ƏƏSMN-nin "vəzifəli şəxsi"nin 18 min manatlıq dələduzluq hekayəsi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • Özünə peyğəmbər deyərək 4 il gizlənə bildi - Qətlə görə tutuldu
Bu gün, 17:13 |
|
|
|
| • Paşinyan yeni katolikos axtarır
Bu gün, 17:10 |
|
|
|
| • “Rep oxuyursa, deməli, buna ehtiyac var!” – Alim Qasımov ətrafında qalmaqal
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Lotu Qulinin ən yaxın dostu olan "qanuni oğru"nun abidəsi qoyuldu - FOTO
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • “Dedim, tüpürüm sənin menecerinə də, müğənniliyinə də” – Sabir Rüstəmxanlıya qiymət oxuyan müğənni kim olub?
Bu gün, 16:49 |
|
|
|
| • Zəngəzurda keçid dili ingiliscə olacaq? - AKTUAL
Bu gün, 16:43 |
|
|
|
| • Adil Kərimli Antikorrupsiya İdarəsinin məsuliyyətə cəlb etdiyi şəxsləri niyə qoruyur? - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yeni plan – Kartlar yenidən paylanır
Bu gün, 16:28 |
|
|
|
| • Şamaxının tarixi abidələri, ziyarətgahları ölkəmizə gələn turistlərə çox yaxşı təqdim edilir - İcra başçısı
Bu gün, 16:26 |
|
|
|
| • Qızılın qiyməti KƏLLƏ-ÇARXDA: - Bahalaşma nə vaxta qədər DAVAM EDƏCƏK?
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • “Rossotrudniçestvo” rəhbərinin qorxusu: - “Təsirimizi itirmək fəlakətli olacaq"
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
| • Paşinyan gizli danışıqlara BAŞLADI
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
| • Parisin "sülh göyərçini" təqdimatı: - Makron erməni tərəfkeşliyindən əl çəkmir
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
| • Deputatlara verilən bu pullar narazılıq yaratdı – MƏBLƏĞ
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Sahədə 20 qəpiyədir, Bakıda ən ucuz yerdə 1 manat 60 qəpiyə - SƏBƏB NƏDİR?
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Britaniya Ermənistana yeni səfir təyin edib - KİV
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • AMB daha iki sığorta şirkətinə icrası məcburi sərəncamlar verib - DETALLAR
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
| • “Bu işlər niyə Saray körpüsünün inşası ilə eyni dövrdə aparılmayıb?” - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Xanım səhmdar “Rabitəbank”da daha bir mühüm pay alıb
Bu gün, 15:53 |
|
|
|
| • Zəngəzurla bağlı ŞOK ABŞ planı - Bölgənin taleyi dəyişir?
Bu gün, 15:49 |
|
|
|
| • Cənab Salahovun BƏRKGEDƏN EŞŞƏKLƏRİ... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • DİN vətəndaşların məlumatlarını xarici kiberbunkerlərə ötürən şəxsi ifşa etdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:35 |
|
|
|
| • İran XİN başçısı ŞƏT çərçivəsində kollektiv təhlükəsizlik orqanının yaradılmasını təklif edib
Bu gün, 15:31 |
|
|
|
| • Erməni əsgərləri NATO təlimində: hansı statusla? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • Ukraynada ümumi səfərbərliyin müddəti uzadılıb - KİV
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • Ucarda bu məmurlar... ÖZBAŞINA QALIB! - VİDEOMÜRACİƏT
Bu gün, 14:56 |
|
|
|
| • İkinci Qarabağ müharibəsinin iştirakçısı “Azəriqaz”da yüksək vəzifəyə təyin olundu - FOTO
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • Evlərdən 100 min manatdan çox OĞURLUQ - 22 yaşlı qız TUTULDU
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Paşinyan üçün saat işləmir - ŞƏRH
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanın rəqəmsal məkanı yeni qarşıdurma meydanına çevrilmək riski daşıyır - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Rusiya ordusuna qoşulan azərbaycanlılar - 2 dəfə düşünməlidir!
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • "Xalq artisti" adını sənə sponsorun da verdirə bilir"
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • Pərvin Quliyev prokuror təyin olundu - ƏMR
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Bahalaşma xəbərdarlığı: ABŞ-ın tarif siyasəti Azərbaycanda hansı məhsulların qiymətinə təsir edəcək?
Bu gün, 12:44 |
|
|
|
| • Naxçıvan Dövlət Universiteti üz tanıma cihazı ala bilmədi
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Vilayəti HANSI HAQQLA HESABAT TƏLƏB EDİR? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:36 |
|
|
|
| • Azərbaycan ordusu Ermənistanı izləmək üçün kəşfiyyat qülləsi ucaldıb? - Ermənilər təşvişdə
Bu gün, 12:32 |
|
|
|
| • Rusiyadan sonra İran başladı: Azərbaycanlılar deportasiya olunur - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • Paşinyan Vardanyanla bağlı xahişi RƏDD EDİB
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Yazıçılar yasda verilən ehsana etiraz edir - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:12 |
|
|
|
| • “Naxçıvanda nə qədər anormal qanunlar var, bunun qələmindən çıxıb” - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Makronun Bakı ilə bağlı sözləri erməniləri təşvişə saldı: - Paşinyana Qarabağ tapşırığı
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • “Bakı ayaqqabı fabriki” 3,5 milyon manata satılıb
Bu gün, 11:56 |
|
|
|
| • Bağçalar yenilənir, 9,6 milyon manatlıq tender yekunlaşdı - QALİB ŞİRKƏT
Bu gün, 11:53 |
|
|
|
|
