Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin ifşa olunan YALANI... - Kəndlilər heyvan saxlamaqdan niyə kütləvi şəkildə imtina edir?
Tarix: 15-06-2023, 12:17 | Çap et
Azərbaycanın kəndlərində heyvan saxlamaqdan kütləvi şəkildə imtina olunur. Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi təsəlliverici məlumatlar vermək əvəzinə, real iş görməlidir.
Azərbaycanda iribuynuzlu və xırdabuynuzlu heyvanların sayı azalmaqda davam edir. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına əsasən, 2023-cü il yanvar ayının birinə ölkəmizdə iribuynuzlu heyvanların sayı 2 milyon 628.6 min, xirdabuynuzlu heyvanların sayı isə 7 milyon 772.1 min baş təşkil edib. Bu da əvvəlki illə müqayisədə iribuynuzlu heyvanların sayının 0.8% və ya 20.2 min, xırdabuynuzlu heyvanların sayının isə 1.6% və ya 127.6 min baş azalması deməkdir. Belə ki, 2022-ci ilin yanvar ayının birində iribuynuzlu heyvanların sayı 2 milyon 648.8 min, xırdabuynuzlu heyvanların sayı isə 7 milyon 899.7 min baş olub.
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin (KTN) rəsmiləri ölkədə heyvanların sayının azalmasını fermerlərin xaricdən gətirilən yeni sort heyvanlara üstünlük verməsi ilə izah edirlər. Onların sözlərinə görə, fermerlər öz təsərrüfatlarında gündə 2 litr süd verən 3 inək saxlamaq əvəzinə, süni mayalanma yolu ilə alınmış gündə 10 litr süd verən 1 inək saxlamağa üstünlük verirlər. Bu səbəbdən ölkədə heyvanların baş sayı azalsa da, ət və süd istehsalı artıb.
Lakin “Yeni Çağ”ın apardığı araşdırma zamanı KTN rəsmilərinin açıqlmalarının həqiqətlə uyğunlaşmadığı üzə çıxıb. Məlum olub ki, hazırda Azərbaycanın kəndlərində yaşayan ailələr heyvan saxlamaqdan kütləvi şəkildə imtina edirlər. Buna səbəb isə onların heyvan saxlamaq üçün şərait və imkanlarının olmamasıdır. Belə ki, əksər kənd yerlərində, xüsusilə də istirahət zonalarında bələdiyyələrin balansında olan örüş yerləri müxtəlif şəxslərə satılıb. Həmin yerlərdən örüş kimi deyil, digər məqsədlər üçün istifadə olunur. Məsələn, İsmayıllı rayonunun bir sıra kəndlərini buna misal göstərmək olar. Bu hal qoyun sürülərinin bəsləndiyi yerlərə, xüsusilə də Mərkəzi Aran rayonlarında yerləşən qışlaqlara da aiddir. Örüş yeri olmadığı üçün heyvanları daimi tövlə şəraitində saxlamaq isə kəndli üçün sərfəli deyil. Nəzərə alaq ki, hazırda 1 ədəd ot tayının qiyməti 4-6 manat, arpanın 1 kiloqramı 35-45 qəpikdir. Mövsüm bitəndən sonra, yəni payız və qış aylarında isə bu qiymətlər daha da artır. Belə olan halda heyvanların bəslənməsi üçün çəkilən xərclər gəlirlərdən çox olur. Buna görə də, kənd yerlərində yaşayan insanlar üçün heyvan saxlamaq sərfəli görünmür. Bu səbəbdən onlar heyvanlarını satır, pay torpaqlarında isə ya taxıl əkir, ya da həmin əraziləri başqalarına icarəyə verirlər. İcarəyə alınan torpaqlarda da əsasən taxıl becərilir. Beləliklə də, ölkə üzrə heyvanların sayı azalır.
Respublikada yaradılan yeni, müasir standartlara cavab verən təsərrüfatların sayı isə olduqca azdır. Müqayisə üçün bildirək ki, sovetlər dönəmində demək olar ki, Azərbaycanın hər bir kəndində 1 təsərrüfat var idi. Həm də hər bir ailə fərdi şəkildə heyvan bəsləyirdi. İndi isə həmin təsərrüfatlar yoxdur. Fərdi şəkildə heyvan bəsləyənlərin sayı da getdikcə azalır.
Mütəxəssislər hesab edirlər ki, bu məsələyə ciddi yanaşılmalıdır. KTN rəsmiləri təsəlliverici məlumatlar yaymaq əvəzinə, real iş görməlidirlər. Xüsusilə kənd yerlərində yaşayan insanların heyvandarlığa marağı artırılmalı, bunun üçün müvafiq yollar tapılmalıdır. Məsələn, bunun üçün kənd təsərrüfatı kooperasiyalarının yaradılması üzərində dayanmaq olar. Amma burada vacib bir məsələni vurğulamaq lazımdır ki, kooperasiyaların yaradılması üçün lazım olan vəsait və s. fermerlərin hesabına olmalıdır. Lakin nəzərə almaq lazımdır ki, hazırda kənd yerlərində yaşayanların bir çoxu bu resurslara malik deyil. Bir çoxlarının da kooperasiyalar barədə məlumatı yoxdur. Ona görə də, KTN və digər aidiyyəti qurumlar bu məsələnin üzərində ciddi düşünməlidirlər. Hesab olunur ki, kooperasiyaların yaradılması işini pilot layihə olaraq, dövlətin dəstəyi ilə 1 rayon və ya ayrı-ayrı kəndlər üzrə həyata keçirmək mümkündür. Daha sonra isə işi sürətləndirmək olar.
Qeyd edək ki, heyvandarlığın əsaslı inkişafı torpaqların da səmərəli istifadəsinə imkan yarada bilər. Belə ki, hazırda ölkə üzrə əkin sahələrinin əksər hissəsindən ildə 1 dəfə istifadə olunur. Əsasən də həmin torpaqlarda taxıl əkilir. Halbuki sovetlər dönəmində əkin sahələrinin əksər hissəsində ildə azı iki dəfə əkin aparılırdı. İndi də həmin torpaqlarda bu prosesi həyata keçirmək mümkündür.
Beləliklə, ölkədə heyvandarlığın əsaslı inkişafını təmin etməklə, həm bu sahənin yüksəlişinə, həm də torpaqlardan səmərəli istifadəyə nail olmaq mümkündür. Bu isə bir çox sahələrə müsbət təsir göstərə bilər. Həm də kənd yerlərində işsizliyin və kənddən şəhərə axının qarşısının alınmasına kömək edər.
“Yeni Çağ”
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Bakcell” 4-cü “YAŞAT” düşərgəsinin tərəfdaşıdır - FOTOLAR
Bu gün, 07:17 |
|
|
|
| • "Trampın ABŞ-ni müharibəyə sürükləməsi qaçılmaz görünür" - Zərdüşt Əlizadə
Bu gün, 07:14 |
|
|
|
| • Paşinyan Türkiyədə Ərdoğanla GÖRÜŞƏCƏK? - Nələr baş verir...
Bu gün, 07:11 |
|
|
|
| • İsrail-İran savaşının Azərbaycana iqtisadi təsirləri nə olacaq? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 07:04 |
|
|
|
| • Üçüncü "nüvə erası" - “Pandora qutusu” artıq açılıb
Bu gün, 07:01 |
|
|
|
| • ABŞ yaxın günlərdə İrana zərbə endirməyə hazırlaşır - “Bloomberg”
Bu gün, 07:00 |
|
|
|
| • 'Meqa Sığorta' şirkətinin saxtakarlığı üzə çıxdı... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 06:58 |
|
|
|
| • 44 gün döyüşüb, yaralanıb, AMMA... - HƏLƏ DƏ...
Bu gün, 06:55 |
|
|
|
| • "Nə deyəsən belə aptekə, axı..." - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 06:51 |
|
|
|
| • "İstəmədiyimiz ürəkbulandırıcı söhbətlər efirdə danışılır" - ETİRAZ
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • Qeyri-iş günlərinin vaxtı dəyişdi: Bu şəxslər narazı qalacaq – SƏBƏB
Bu gün, 06:32 |
|
|
|
| • ABŞ-nin İranla nüvə sazişi bağlaya biləcəyini istisna etmirəm - Tramp
Bu gün, 06:30 |
|
|
|
| • İranda İsrail üçün çalışan PUA mühəndisləri saxlanılıb - "Mehr"
Bu gün, 06:28 |
|
|
|
| • Zelenski ilə görüşə hazıram - Putin
Bu gün, 06:26 |
|
|
|
| • İsrail Tehrana və İranın digər ərazilərinə zərbələr endirib
Bu gün, 06:23 |
|
|
|
| • Putin İsrailin Xameneini aradan götürmək planlarına münasibət bildirib - İran Moskvadan hərbi yardım istəməyib
Bu gün, 06:22 |
|
|
|
| • İsrail İranın dövlət televiziyasına sızdı - Ekranda bu sözlər yazılır
Bu gün, 00:00 |
|
|
|
| • İsrail Ordusu İrana "üçüncü zərbə" dalğasını elan edib
Dünən, 23:58 |
|
|
|
| • BDU-nun rektoru Qlobal Dayanıqlı İnkişaf Konqresinin panel müzakirəsində çıxış edib - FOTO
Dünən, 21:25 |
|
|
|
| • Tramp Putinin İranla bağlı vasitəçilik təklif etdiyini bildirib
Dünən, 19:42 |
|
|
|
| • Təbriz yaxınlığında məhv edilən ballistik raket zavodunun görüntüləri yayıldı - FOTO
Dünən, 18:07 |
|
|
|
| • Göygöl RİH "bir sıra tədbirlərə" 140 min manat xərcləyəcək
Dünən, 18:04 |
|
|
|
| • Mədəniyyət Mərkəzində kütləvi İXTİSAR – 35 nəfər niyə işdən ÇIXARILIR?
Dünən, 18:02 |
|
|
|
| • DGK-nın hospitalına 1,4 milyonluq tibbi mal satacaq 2 manatlıq “Paşa-K” Firması kimindir? - İLGİNC
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Azər Qasımlının məhkəməsi başlayıb
Dünən, 17:47 |
|
|
|
| • İsrail ordusu Tehranda İranın daxili təhlükəsizlik sisteminin qərargahına zərbə endirib - “X”
Dünən, 17:45 |
|
|
|
| • Gənc alimdən tələb: Sənədlərimi saxtalaşdıran bu şəxslər cəzalandırılsın! - FOTO
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • Xameneidən kritik çağırışı: Xeybər döyüşü nədir? – Müsəlman dünyası birləşir?
Dünən, 17:27 |
|
|
|
| • Yaxın saatlarda vəziyyət dəyişəcək: - Çin və ABŞ müharibəyə bu halda qoşulacaq
Dünən, 17:25 |
|
|
|
| • Hospital rəisi polkovnik Şükür Eyvazov haqqında Elçin Quliyevə şikayət… - 4 ildir ki...
Dünən, 17:15 |
|
|
|
| • Baş Prokuror əmrlər imzalayıb: KİM HARA GETDİ... - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • Xaçmazda qadını qətlə yetirən şəxsə 19 il həbs cəzası verilib
Dünən, 17:05 |
|
|
|
| • Əvvəl malda problem, sonra müqavilədə haqsızlıq: - “Embawood” cərimələndi
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • ONKOLOJİ XƏSTƏ OLAN GƏNCİ HƏRBİ XİDMƏTƏ APARDILAR... - "TSEK-in həkimləri yenə də cəzalandırılmayacaq?"
Dünən, 16:57 |
|
|
|
| • İran AEBA-nı öhdəliklərini yerinə yetirməməkdə ittiham edib
Dünən, 16:53 |
|
|
|
| • Trampın İran planı nədir? - Yeni TƏFƏRRÜATLAR
Dünən, 16:37 |
|
|
|
| • Ölüm olan klinikada yoxlama aparıldı: Həkim qanunsuz işləyirmiş - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • Fəzail Ağamlı da partiya sədrliyindən GEDİR - AÇIQLAMA
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • Aqrar Universitetdə ŞOK YEYİNTİ FAKTLARI –Qanun pozuntularını kimlər ört-basdır edir…
Dünən, 16:22 |
|
|
|
| • Rusiya Ermənistanda din-dövlət münasibətlərini gərginləşdirməyə çalışır - FAKT BUDUR...
Dünən, 16:19 |
|
|
|
| • Sertifikasiyadan kəsilən müəllimlərlə bağlı MARAQLI TƏKLİF - “Keçə bilməyənlərə aylıq maaş ödənilsin”
Dünən, 16:17 |
|
|
|
| • Bərdədə Cümə məscidinin yanındakı qanunsuz tikintini hansı məmur himayə edir? -FOTOFAKT
Dünən, 16:13 |
|
|
|
| • Ermənistan Zəngəzur dəhliz ilə bağlı təkbaşına qərar verə bilməz - Bakı tələblərində israrlıdır
Dünən, 16:08 |
|
|
|
| • Qonşuda müharibə və Azərbaycan reallığı – Xüsusi təhlil
Dünən, 16:04 |
|
|
|
| • İran İsraillə münaqişədə qalib gələcək - Xameneyi
Dünən, 16:03 |
|
|
|
| • Rusiyada Ermənistana qarşı hibrid fəaliyyətlərlə məşğul olan müəyyən dairələr var - Paşinyan
Dünən, 15:59 |
|
|
|
| • Anar Məmmədovun Londondakı KFC restoranları 2 ildən sonra gəlir əldə edib – Hesabat
Dünən, 15:58 |
|
|
|
| • Tədbiri yarımçıq icra edən şirkət bu dəfə nazirliyin 2,6 milyonluq tenderini uddu - QANUN HƏRLƏYƏN KİMDİR Kİ...
Dünən, 15:55 |
|
|
|
| • İran öz vətəndaşlarına TƏCİLİ XƏBƏRDARLIQ etdi - Son dəfə...
Dünən, 15:52 |
|
|
|
| • Dövlət Komitəsinin 226 min manatlıq tenderi - LƏĞV OLUNDU
Dünən, 15:36 |
|
|
|
|
