Bu dövlət müstəmləkəsindən niyə imtina edib? - İNCƏLƏMƏ
Tarix: 4-10-2024, 10:55 | Çap et
Əsrlər boyu boyuk hərbi gücə malik dövlətlər imperiyalarını möhkəmləndiriblər və bunun tərkib hissəsi kimi müstəmləkələri olub. Bu siyasət İkinci Dünya müharibəsinə qədər davam edib. Müharibədən sonra müstəmləkələrin müstəqlliklərini elan etmələri mərhələsi başlayıb. Nəticədə keçmiş imperiyalardan bir neçəsinin əlində bir neçə kiçik ada dövləti qalıb. Ancaq onlar da tədricən əldən çıxmağa başlayıb.
Böyük Britaniya Çaqos adalarını Afrikadakı ada dövləti olan Mavrikiyə qaytaracaq. “The Guardian” nəşrinin yazdığına görə, bu qərar Londonda bir neçə mərhələdə aparılan danışıqlardan sonra əldə olunub. Bununla Böyük Britaniya Afrikadakı son müstəmləskəsindən imtina etmiş olacaq.
Mavriki 1968-i ildə müstəqilliyini əldə etməsinə baxmayaraq, Böyük Britaniya Hind okeanındakı bu dövlətə məxsus adalara sahibliyindən imtina etməyib. Çünki, Böyük Britaniya həmin adalardan hərbi baza kimi istifadə edib, hətta 1966-cı ildə müttəfiqi Amerika Birləşmiş Ştatlarına kirayə verib. Beynəlxalq məhkəmə 2019-cu ildə aldığı qərarla Böyük Britaniyanın adalardan imtinasına qərar verib. Qərarda yazılıb ki, hərbi bazanın yaradılması məqsədilə 1970-ci ildə adalardan sakinlərin çıxarılması qanunsuz idi. Böyük Britaniyanln Çaqos adalarını Mavrikidən qanunsuz qoparıldığına qərar verilib. London Beynəlxalq məhkəmənin qərarına etiraz etməyib və 5 il aparılan danışıqlar nəticəsində adaları sahibinə qaytarmağa qərar verib. Mavriki həmin adaları yenidən məskunlaşdıra bilər.
Buna baxmayaraq, əldə edilən razılaşmaya görə, hərbi baza adalardan çıxarılmayacaq, sadəcə Böyük Britaniya Mavrikiyə kirayə haqqı ödəyəcək. Kirayə müddəti 99 ildir. Bu Böyük Britaniya və ABŞ üçün Hind Okeanında hərbi varlığını qorumaq üçün mühüm amildir. Digər tərəfdən yeni anlaşma ilə Böyük Britaniya ilə Mavriki arasında gərgin münasibətlərə son qoyulub. İki dövlət arasında razılaşmanın əldə edilməsində Amerika Birləşmiş Ştatları və Hindistanın rolu olub.
Böyük Britaniya aldığı qərarla bağlı adalara qonşu olan Hindistanı əvvəlcədən məlumatlandırıb. Dehli adalarla məsələsində hər zaman Mavrikinin mövqeyini dəstəkləyib. Dehli keçmiş müstəmləkə dövləti olaraq qonuşuluğundakı adaların da dekolonizasiyasını dəstəkləyib. Ona görə də Hindistan razılaşmanı alqışlayıb. Əldə edilən razılaşma ABŞ, Böyük Britaniya, Mavriki və Hindistan arasındakı mübahisəyə qon qoymaqla yanaşı Çinin bölgədə möhkənlənməsini ənəglləmək məqsədi də daşıyır. Böyük Britaniya ilə Mavriki arasındakı razılaşma Hind Okeanında müxtəlif dövlətlər arasında yeni əməkdaşlıq imkanları açacaq.
Böyük Britaniya illərdir müstəmləkələrindən imtina siyasətinə üstünlük verərkən, Fransa əksinə müstəmləklərində hərbi və polis rejimini gücləndirir. Parisin Londondan fərqli olaraq müstəmləkələrindən imtina etmək fikri yoxdur. Ancaq həmin müstəmləkələri nəzarətdə saxlamaq və oradakı insanların etirazıyla mübarizə aparmaq Fransaya ildən-ilə baha başa gəlir.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
Dia-az.İnfo
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bakı milyonçusunun tikdirdiyi məscid xarabalığa çevrilib - “Babama qarşı bu haqsızlıqdır”
Bu gün, 00:01 |
|
|
|
| • İran məşhur taktikaya əl atdı – Bunu İsrail də gözləmirdi
Dünən, 23:57 |
|
|
|
| • SEPAH-ın ölkəmizə qarşı böhtanı və təxribatı: "Tehranı vuran təyyarələr Azərbaycandan qalxır" - FOTOFAKT
Dünən, 23:52 |
|
|
|
| • İsrail Təbriz hava limanına hücum etdi - “Nur Nyus”
Dünən, 18:18 |
|
|
|
| • Türkiyə və Ermənistan XİN rəsmiləri ikitərəfli məsələləri müzakirə ediblər
Dünən, 18:16 |
|
|
|
| • İranın "Boz kardinalı", Xomeneinin ən nüfuzlu adamı Şamxani də öldürülüb?
Dünən, 17:39 |
|
|
|
| • “İba Group” MMC 1,2 milyon manata iki xəstəxananın layihə smeta sənədini hazırlayacaq - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Vaşinqton Moskva ilə növbəti məsləhətləşmələr raundunu ləğv edib - Rusiya XİN
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • AZAL ilə “Uzbekistan Airways” arasında kod-şerinq müqaviləsi imzalanıb - DİQQƏT...
Dünən, 17:28 |
|
|
|
| • Hacı Şahinin oğlu nişanlandı - FOTO
Dünən, 16:50 |
|
|
|
| • "Mənim heç 74 yaşlı atam olmadı"
Dünən, 16:47 |
|
|
|
| • İran və İsrail orduları üz-üzə: texnologiya, strateji zərbələr və Azərbaycanın maraqları - GƏLİŞMƏ
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • İsrail Ordusunun bölmələrinin bir qismi Qəzzadan çıxarılıb - “The Times of Israel"
Dünən, 16:39 |
|
|
|
| • Qaz və elektrik abonentləri niyə və nəyə görə pul ödəyəcəklər? - AKTUAL
Dünən, 16:00 |
|
|
|
| • İsrail Tehranın hava məkanına tam nəzarət etdiyini bildirib - KİV
Dünən, 15:48 |
|
|
|
| • Azyaşlıya qarşı əxlaqsız hərəkət etdi, polisə tabe olmadı - BAKIDA metroda hadisə
Dünən, 15:47 |
|
|
|
| • Tanınmış iş adamı oğluna möhtəşəm toy etdi: - Məclisə Rafet El Roman gəldi
Dünən, 15:45 |
|
|
|
| • “Həmişə deyirdi ki, Mirzə Babayev kimi 90 yaşına qədər oxuyacam, bu sənət çox pisdir”
Dünən, 15:43 |
|
|
|
| • AZAL-ın bu günə planlaşdırılan bəzi reysləri ləğv olunub, bəziləri ayın sonuna qədər dayandırılıb - SİYAHI
Dünən, 15:39 |
|
|
|
| • “İranın nüvə proqramını məhv etmək mümkün deyil...” -Kral İnstitutunun İranın nüvə siyasəti üzrə eksperti
Dünən, 13:47 |
|
|
|
| • Neft bu qədər BAHALAŞA BİLƏR - AÇIQLAMA
Dünən, 13:20 |
|
|
|
| • İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir? - “Nezavisimaya qazeta”
Dünən, 13:06 |
|
|
|
| • "Tehranlılar bu hücumlarının əvəzini tezliklə ödəyəcəklər"
Dünən, 13:04 |
|
|
|
| • Yeni rəis təyin olundu - ƏMR
Dünən, 12:58 |
|
|
|
| • Mülayim şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Dünən, 12:54 |
|
|
|
| • Əli Xamenei harda GİZLƏNİB?
Dünən, 12:52 |
|
|
|
| • Trenddə influenser var, tenderdə isə yoxdur: 300 minlik tender ləğv olundu! - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 12:48 |
|
|
|
| • Hansı işçilərə 5 manat yemək pulu və ya 20 manat ezamiyyə pulu əvvəzinə pul ödənilir? - Ekspert danışır...
Dünən, 12:45 |
|
|
|
| • Husilər İsrailə ballistik raketlə hücuma cəhd ediblər
Dünən, 12:39 |
|
|
|
| • Aktrisa onu skuterlə vuran kuryerdən "qan pulu" tələb edir
Dünən, 12:29 |
|
|
|
| • “Gənclər milli qəhrəman yox, “oğru aləmi”ni seçir!” - Faciənin astanasındayıq
Dünən, 12:27 |
|
|
|
| • İsraildə nazir ailələri gizli bölgələrə təxliyə olunub
Dünən, 12:18 |
|
|
|
| • İran yolu bağlandığından Ermənistan BLOKADAYA DÜŞÜB - KİV
Dünən, 12:04 |
|
|
|
| • Əməliyyat zamanı eltisinin ölümünə səbəb olan Ülviyyə İlyasovanı hansı məmur himayə edir? – MƏRHUMUN ANASINDAN PREZİDENTƏ MÜRACİƏT
Dünən, 12:00 |
|
|
|
| • “AzToyuq” MMC-nin vergi borcu yaranıb - FOTO
Dünən, 11:55 |
|
|
|
| • “Kupça”sı olmayanlar ÇARƏSİZ DURUMDA – Vətəndaşların müraciəti niyə RƏDD edilir?
Dünən, 11:47 |
|
|
|
| • “İsrail dostumuz, İran da qapıbir qonşumuzdur...” - deputat
Dünən, 11:44 |
|
|
|
| • Azərbaycanın keçmiş baş naziri son istefasından DANIŞDI - "Sədrin kim olması ilə bağlı məsələ..."
Dünən, 11:41 |
|
|
|
| • İsrail – İran müharibəsi: Azərbaycan üçün risklər - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 11:35 |
|
|
|
| • "Xalq Kapital İnvestisiya Şirkəti” mənfəətdən ZƏRƏRƏ KEÇİB - HESABAT
Dünən, 11:32 |
|
|
|
| • Müavinətlərin son artımı qiymətlərə necə təsir edəcək? - “İlin sonunda...”
Dünən, 11:30 |
|
|
|
| • Nazirliyin "favorit" şirkəti ilə 7 milyon manatlıq müqavilə bağlanılıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 11:14 |
|
|
|
| • İsraildən XƏBƏRDARLIQ: - Tehrandakı binaları və məhəllələridağıdacaq
Dünən, 11:12 |
|
|
|
| • İsrail niyə xüsusi olaraq Təbriz şəhərini HƏDƏF ALIR? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 11:00 |
|
|
|
| • ABŞ İsrailə İrana hücum etməyə imkan verib - Pezeşkian
Dünən, 10:55 |
|
|
|
| • "Deyirlər ki, qanun ona dəfn pulu verməyə yol vermir..." - NARAZILIQ VAR...
Dünən, 10:49 |
|
|
|
| • Ağcabədidə meşə zolağının məhv edilməsi ilə bağlı ŞOK GÖRÜNTÜLƏR – AzAqro MMC qanunu saymır?
Dünən, 10:44 |
|
|
|
| • Kamil Zeynallı dağlara çəkildi
Dünən, 10:33 |
|
|
|
| • Xumar "Vəhşi kimi"ni bu dəfə onlar üçün canlı oxudu - VİDEO
Dünən, 10:30 |
|
|
|
| • Pənah Hüseyn Azərbaycan Xalq Partiyasının sədrliyindən istefa verib - FOTO
Dünən, 10:26 |
|
|
|
|
