Son əfv sərəncamında 14 il Azərbaycanın ən böyük banklarından biri - Beynəlxalq Banka rəhbərlik etmiş Cahangir Hacıyevin adı yenə olmadı. C.Hacıyev 2015-ci il dekabrın 5-də həbs edilib. 2016-cı il oktyabrın 14-də 16 il 6 ay müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. 2020-ci ilin fevralında Bakı Apelyasiya Məhkəməsi onun cəza müddətini 3 ay azaldıb. Hacıyev günahını etiraf etməyib, müdafiəçiləri isə prosesi qərəzli adlandırıb. Mənimsənilmiş vəsaitin məbləği qeyri-rəsmi məlumatlara görə, 4 milyard manatdan çoxdur.
“Mənim qardaşım 10 ildir ki, həbsdədir. Hər əfv öncəsi ümidlənirik ki, bəlkə bu dəfə azadlığa çıxar. Bu il də ümid edirik. Çünki Cahangir ona verilən 16 illik cəzanın 10 ilini çəkib. Bir insan üçün ömrünün 10 ilini həbsxanada keçirmək ağırdır”. Bunu bir neçə gün əvvəl Gununsesi.info-ya açıqlamasında C.Hacıyevin bacısı Əminə Hacıyeva deyib.
Qardaşının əfv olunması üçün ölkə başçısına müraciət etdiyini vurğulayan Ə.Hacıyeva bildirib ki, o, 10 ildir ailəsindən təcrid olunub: “Qardaşım 10 ildir ki, övladlarının üzünü görə bilmir. O, həbs olunanda oğlanları balaca idi. İndi ali təhsil alıblar. Həbsdə olduğu müddətdə səhhətində çoxsaylı problemlər yarandı. Qardaşım dövlətə, dövlətçiliyə hər zaman sədaqətli olub”.
Ötən ilin mayında, yəni əfv sərəncamı imzalanması ərəfəsində sabiq bankir “effektiv tibbi xidmətin olmamasına və saxlanma şəraitinə etiraz olaraq” 13 saylı Cəzaçəkmə Müəssisəsində aclıq aksiyası da keçirmişdi. Vəkilinin iddiasına görə, C.Hacıyev qalxanabənzər vəzinin xəstəliyindən, ürək aritmiyasından və hipertoniyadan əziyyət çəkir. Vəkil bildirmişdi ki, C.Hacıyev effektiv tibbi xidmət üçün şərait yaradılmasını və saxlanma şəraitinin yaxşılaşdırılmasını tələb edib.
Məlumdur ki, onun ölkənin maliyyə bazarında əsas fiqurlardan birinə çevrilməsində ləğv edilmiş MTN-in sabiq rəisi generalı Eldar Mahmudovla əlaqələri də əsas rol oynayıb. Uzun illər yaxın münasibətdə olan Cahangir Hacıyev və Eldar Mahmudov bu əlaqələrini quda olmaqla daha da möhkəmləndirdilər. Lakin hər iki şəxsin “ulduzu eyni vaxtda söndü”. Eldar Mahmudovun gedişi ilə bankirin də dəmir barmaqlıqlar arxasındakı yolu göründü.
Hüquqşünaslara görə, C.Hacıyev azadlığa çıxmaq istəyirsə, bu ona təxminən indiki bazar qiymətləri ilə 6 milyard manatdan bir qədər artıq vəsaitə başa gələ bilər. Yəni mənimsədiyi pulu faizi ilə dövlətə qaytardıqdan sonra azadlığa çıxması mümkün kimi görünür. Yeri gəlmişkən, bu ilin martında C.Hacıyevin həyat yoldaşı Zamirə Hacıyevanın müsadirə olunan mülkləri satışa çıxarılıb. Məlumata görə, satışa çıxarılan əmlaklar Z.Hacıyevanın London Naytsbrikdəki 14 milyon funt sterlinq (30 238 019 AZN) qiymətində olan evi və Askotdakı qolf klubudur. Hər iki mülk ümumilikdə 19,5 milyon funt-sterlinqə satışa çıxarılıb.
“Bakı” Hüquq Şirkətinin rəhbəri Natiq Ələsgərov “Yeni Müsavat”a deyib ki, Beynəlxalq Bankda baş verənlər təkcə dövlətin pulunun talanması deyil, eyni zamanda ölkədə bank sisteminə olan inamı ciddi zədələdi: “Cahangir Hacıyevin yüksəlişində təkcə bank sferasında bilik və bacarığı deyil, MTN-in sabiq rəhbəri Eldar Mahmudovla qohumluq əlaqələri dayanırdı. Buna görə də Eldar Mahmudovun "siyasi ulduzu" sönəndə, Hacıyevin də “toxunulmazlığı” aradan qalxdı. Və nəticədə, 2015-ci ildə o, çoxsaylı ittihamlarla həbs edildi. Cahangir Hacıyev 2016-cı ildə 16 il 6 ay azadlıqdan məhrumetmə cəzası alıb. O zamandan bəri vəkilləri və ailəsi onun səhhətində problemlər olduğunu, saxlanma şəraitinin ağır olduğunu bildirərək əfv üçün müraciətlər edir. Bacısı Əminə Hacıyeva isə qardaşının dövlətə sədaqətli olduğunu, artıq 10 il cəza çəkdiyini əsas gətirərək, onun bağışlanmasını xahiş edib. Cahangir Hacıyev azadlığa çıxmaq istəyirsə, mənimsədiyi vəsaiti dövlətə geri qaytarmalıdır".
Natiq Ələsgərov deyib ki, əfv humanizm aktıdır, lakin dövlətin milyardlıq zərəri bərpa olunmadan, ictimai ədalət hissi də bərpa olunmur. Və bu səbəbdən cəmiyyət yalnız cəzanın müddətinə deyil, vəsaitin geri qaytarılıb-qaytarılmamasına baxaraq qiymət verir. C.Hacıyev azadlığa çıxmaq istəyirsə, təkcə hüquqi deyil, məsuliyyətini də qəbul etməlidir.
Qeyd edək ki, sabiq bankirin həyat yoldaşı Zamirə Hacıyeva da beynəlxalq miqyasda korrupsiyanın simvoluna çevrilmiş adlardan biridir. Londonda 14 milyon funt sterlinqlik malikanəsi və Askotda qolf klubu artıq satışa çıxarılıb. Əgər bu satışlardan gələn vəsait Azərbaycan dövlətinə yönləndirilərsə, bu da C.Hacıyevin azadlığına gedən yolda ilk real addım ola bilər. Azərbaycan cəmiyyəti son illərdə hüquqi ədalətin bərpasını tələb edən çoxsaylı halların şahidi olub. Və Cahangir Hacıyev məsələsi də bu kontekstdə mühüm sınaqdır...
