ƏSƏD GETDİ VƏ... - GƏLİŞMƏ
Tarix: 11-12-2024, 16:34 | Çap et
Əsədin devrilməsi ilə Türkiyə, ABŞ, İsrail qazanan, Rusiya kompensasiya imkanlarını hələ də saxlayan tərəf olsa da, əsas itirən İran oldu. Bunu Tehranın özündə də etiraf edirlər.
Hakimiyyət daxilində əsas ittiham hədəfi xarici işlər naziri Abbas Araqçıdır. Onun Əsəd devrilməmişdən bir həftə öncə Dəməşqdə “şaurma” (şavarma) yeyəyərək, “hər şey qaydasındadır” mesajı tənqid olunur. Əsas diqqətçəkən məqamlardan biri Suriyadakı uğursuzluğun Araqçının timsalında Pezeşkian hökumətinin üzərinə qoymaq cəhdlərinin də edilməsidir. İslahatçı qanada yaxın olanlar arasında isə Əsədin devrilməsinə “İran xalqının pullarının göyə sovrulmasına son qoyulması” kontekstində sevinənlər var.
Tehranın Suriyada itkilərindən biri “İran xalqının göyə sovurduqları” pullardır. Rəsmi mənbələr bu haqda danışmaqdan qaçsa da, İranın Suriya müharibəsi başlayandan etibarən bu ölkəyə ildə orta hesabla 6 milyard olmaqla indiyə qədər 50 milyard dollar civarında xərclədiyi haqda məlumatlar var. İranın Suriyaya bu qədər pul xərcləməsinin ana səbəbi “müqavimət oxu”nda “qızıl halqa”nı qoruyub saxlamaq məqsədi daşıyırdı. Xameneinin müşaviri Vilayətinin dediyi kimi, “Suriya hökuməti olmasa, bu halqa qırılacaq və İsrailə qarşı müqavimət zəifləyəcək”.
Əsədin getməsi ilə “qızıl halqa” qırıldı və İranın proksi qüvvələrdən ibarət “müqavimət oxu”nda dağılma prosesi başlandı:
- Suriyada məğlubiyyət İrana Hizbullahla (Livan) quru əlaqəsini itirmək təhlükəsini yaradıb;
- Qəzzada HƏMAS-ın, Livanda Hizbullahın ciddi “qan itirməsi”ndən sonra Suriyadakı nəticə “müqavimət oxu”nun koordinasiyasını pozdu;
- İran-İraq-Suriya-Livan xətti Tehranın “şiə hilalı” planlarını alt-üst edir;
Növbəti hədəfin İraq və Yəmən olacağı, bu ölkələrdə İrana bağlı Haşdi Şabi və husilərin sıradan çıxarılmasına start veriləcəyi ehtimalı böyükdür. Husilərin vurulması Tehran üçün təkcə İsraillə yox, həm də dini müstəvidə strateji rəqibi olan Səudiyyə Ərəbistanla mübarizədə də itki, İraqda məğlubiyyət isə dağılma prosesinin İran sərhədlərinə çatması deməkdir. Xüsusilə Trampın Ağ Evdə fəaliyyətə başlamasından sonra İranı daha çətin günlər gözləyir.
Hərçənd, Tehran asanlıqla təslim omayacaq və ata biləcəyi addımları bir neçə kontekstdə təxmin etmək olar.
1. İraqda və Yəməndəki qüvvələrini qorumaq və nə qədər çətin olsam da, Hizbullahı yenidən gücləndirməyə çalışacaq;
2. Proksi qüvvələrini qorumaq üçün Moskva ilə anlaşa, bu qüvvələrin idarəçiliyində Rusiyanın iştirakını qəbul edə və ondan “qalxan” kimi istifadə edə bilər;
3. “Müqavimət oxu”nun zəifləməsi İranın “strateji çəkindiricilik” gücünü də zəiflədir, bu baxımdan, Tehran üçün çıxış yollarından biri nüvə silahını əldə etmək istiqamətində səylərini artırmaq ola bilər;
Bütün bunların fonunda İranın İsraillə birbaşa müharibədən nə qədər yayına biləcəyi də həlledici problemlərdən biri olaraq qalır.
Asif Nərimanlı - "DİA-AZ"
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Haradansa çıxdılar və birbaşa üzərimə gəldilər" - döyülən jurnalist DANIŞDI
Bu gün, 01:20 |
|
|
|
| • Naxçıvanda 10 manatlıq şirkətlə maraqlı "alış-veriş" - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 01:14 |
|
|
|
| • Qaz və işıq limiti ləğv olunur: YENİ QİYMƏTLƏR - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 01:11 |
|
|
|
| • Qrenlandiyanın ABŞ-la qarşıdurma zonasına çevrilməsini istəmirik - Makron
Bu gün, 01:08 |
|
|
|
| • Aqrar Xidmətlər Agentliyi “Toyota Camry Hybrid” Avtomobili Alır - BU QİYMƏTƏ...
Bu gün, 01:04 |
|
|
|
| • Söküntüdə böyük problem: Verilən pula ev almaq olmur - AKTUAL
Bu gün, 01:02 |
|
|
|
| • "Əminəm ki, Rusiya bunu nəzərə alacaq..." - deputat
Bu gün, 01:00 |
|
|
|
| • Adil Əliyevin əcaib-qəraib işləri... - ƏGƏR...
Bu gün, 00:56 |
|
|
|
| • Şahin Bağırov "Azercell"ə 84 min manat köçürüb - SƏBƏB
Bu gün, 00:52 |
|
|
|
| • Qazax səhiyyəsi acınacaqlı durumda - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 00:48 |
|
|
|
| • Göygöl peşə məktəbində AÇIQ BAZAR - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 00:28 |
|
|
|
| • "Jurnalistlərin binası"nda ÜSYAN HƏDDİ... - Şirkət abunəçilərinə necə fırıldaq gəlib?
Bu gün, 00:09 |
|
|
|
| • “Müqəddəs taxt” uğrunda siyasi döyüş: Paşinyana qarşı yeni alyans - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 00:04 |
|
|
|
| • "Ermənistanın din xadimləri Paşinyanı devirmək üçün hərəkətə gətirilib"
Bu gün, 00:00 |
|
|
|
| • " Bəlkə bu söz-söhbətləri ümumiyyətlə, aparcılar yığışdırsın?"
Dünən, 23:55 |
|
|
|
| • Moskva Krım tələbini niyə məhz Bakıya qarşı irəli sürür? – Təxribatlar gözləniləndir
Dünən, 23:51 |
|
|
|
| • Paşinyanla qarşıdurmada məğlubiyyəti erməni kilsəsinin siyasətini dəyişə bilərmi?
Dünən, 18:14 |
|
|
|
| • Xankəndidə maaş 1 357 manat, Lerikdə 570 manat
Dünən, 18:10 |
|
|
|
| • "Ermənistan baş nazirinin kilsəyə hücumu: səbəb nədir?" - "Deutsche Welle"
Dünən, 18:07 |
|
|
|
| • Qiymət artımının qarşılığında keyfiyyətin yüksəlməsi operatorların əsas vəzifəsidir - AMMA BİZDƏ...
Dünən, 18:04 |
|
|
|
| • Keçmiş dostlar necə və niyə düşmən oldular? - AKTUAL
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • İran şahının nəvəsi yəhudi biznesmenə ərə gedib - VİDEO
Dünən, 17:59 |
|
|
|
| • Əhaliyə verilən suyun yarısı Bakı şəhərinin payına düşüb
Dünən, 17:56 |
|
|
|
| • BDU-nun “Məzun Günü” tenderində gözlənilməz endirim - TENDER NƏTİCƏSİ
Dünən, 17:54 |
|
|
|
| • Paşinyan İrəvanda hücuma hazırlaşır – Bu dəfə qalib gələcək!
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • AMB 314 minlik qablaşdırma mallarını - BU ŞİRKƏTDƏN ALDI
Dünən, 17:50 |
|
|
|
| • Pirşağıda şagirdlərin ağzını "skoç"layan müəllimə xəbərdarlıq edildi - RƏSMİ
Dünən, 17:47 |
|
|
|
| • Naxçıvan MR-in Tibb Müəssisələrinin İdarəetmə Birliyi ləğv edilir
Dünən, 17:46 |
|
|
|
| • Bakıda 12 hektarlıq yeni park salınır, 2,3 milyonluq tenderi - BU ŞİRKƏT UDDU
Dünən, 17:45 |
|
|
|
| • Problemli kreditlər silinəcəkmi? - “Müəyyən addımlar atmaq olar”
Dünən, 17:32 |
|
|
|
| • Tehranın imam cüməsinin oğlu və gəlini həbs edildi
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • Erməni deputatdan iddia: Paşinyan iqtidarının ömrünə cəmi bir neçə ay qalıb
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Qanunsuz tikinti aparanlar Penitensiar Xidmət rəisinin adını hallandırırlar - İTTİHAM VAR...
Dünən, 17:13 |
|
|
|
| • Səkkiz yaşlı oğlana təcavüz edən həbs olunmadı
Dünən, 17:07 |
|
|
|
| • "Yoldaşımı xəstəxanaya aparmışdım" - Misir Mərdanov TƏKZİB ETDİ
Dünən, 17:05 |
|
|
|
| • İşıq və qaz puluna dair sabit tarifin mahiyyəti nədir? - AKTUAL
Dünən, 17:01 |
|
|
|
| • Ermənistanda vətəndaş müharibəsi təhlükəsini görürəm - Erməni deputat
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • "Nə həkim qəbul edir, nə də pulumu qaytarırlar" - "Yasamal Hospital"dan ŞİKAYƏT
Dünən, 16:58 |
|
|
|
| • Tevanyan erməniləri Paşinyana qarşı üsyana çağırdı: - Gözə göz, dişə diş
Dünən, 16:52 |
|
|
|
| • Rahib Qəribi döyüb ayağını sındırdılar - VİDEO
Dünən, 16:33 |
|
|
|
| • Məmmədovun xeyrinə qanunları pozan qadın hakim kimdir? - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 15:32 |
|
|
|
| • Əcnəbi turist Bakıdakı qızları "ələ saldı": - "Hamısı..."
Dünən, 15:29 |
|
|
|
| • Durov niyə Fransanı tərk edə bilmir? - Özü açıqladı
Dünən, 13:06 |
|
|
|
| • Rusiya gedib öz problemləri ilə məşğul olsun! - Sabiq nazirdən REAKSİYA
Dünən, 13:03 |
|
|
|
| • Fransa məhkəməsi Azərbaycan səfirliyinə hücumla bağlı apellyasiya şikayətinə baxacaq
Dünən, 13:00 |
|
|
|
| • Moskva vilayətində bazara silahı hücum olub, azərbaycanlı miqrantlar hədələnib
Dünən, 12:59 |
|
|
|
| • Paşinyanın Azərbaycan xalqına mesajının sirri – “Hadisələri tezləşdirmək istəyir”
Dünən, 12:56 |
|
|
|
| • Rusiyadan növbəti Qarabağ təxribatı: - Putin də Medinski kimi düşünür
Dünən, 12:53 |
|
|
|
| • Gecə və səhər bəzi yerlərdə zəif duman olacaq - belə deyirlər...
Dünən, 12:47 |
|
|
|
| • Sabunçuda qanunsuz tikintiyə hansı məmur icazə verib? - VİDEO
Dünən, 12:42 |
|
|
|
|
