İRANIN AZƏRBAYCANDA İNQİLAB PLANI
Tarix: 6-02-2012, 11:57 | Çap et
 MOLLA REJİMİ “ƏRƏB BAHARINI” NƏDƏN ÖZÜNÜNÜNKÜLƏŞDİRİR?
DİA.AZ: - Tunis, Misir və Liviyada rejimlər ard-arda yıxıldıqda İran rəsmiləri və din xadimləri “ərəb baharını” belə qələmə verməyə çalışdılar ki, bu proses vaxtilə Xomeyninin elan etdiyi “İslam inqilabının ixracı” konsepsiyasının həyata vəsiqə qazanmasıdır. Başqa sözlə guya “ərəb baharı” Qərbin bölgədəki maraqlarının əleyinədir. Tehran bu arqumentində əsas kimi Tunis, Misir və Liviyada yıxılan avtoritar rejimlərin Qərb ölkələri ilə əməkdaşlığına istinad edir.
Əlbəttə, inqilabın baş verdiyi ölkələrdə islami qüvvələrin hakimiyyətə gəlişi, “Müsəlman qardaşları” kimi siyasi cərəyanların seçkilərdə qazandığı qəbələr Tehranın irəli sürdüyü tezisin hardasa gümdəmdə qalmasına əsas edir. Hətta Misirdə Hüsnü Mübarək rejimi yıxıldıqdan sonra 30 ildə ilk dəfə İran hərbi gəmisinə Süveyş kanalından keçməyə icazə verildi. Ancaq bütün bunlar o demək deyil ki, hadisələr İranın istədiyi şəkildə cərəyan edir və ya adı çəkilən ölkələrdə hakimiyyətə gələn yeni qüvvələr Tehranın bölgə siyasətinə dəstək verəcəklər. Məsələ burasındadır ki, Tunis və Misirdə seçkilərdə qələbə qazanan əsas islami qüvvələr ölkələrinin inkişaflarına nümunə kimi İranı deyil, Türkiyəni görmək istəyirlər. Tunis və Misir seçkilərində qələbə qazanan partilararın adları da Türkiyədəki hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının adına uyğundur. Digər tərəfdən bölgədəki mövcud “Müsəlman qardaşları” qruplarının heç zaman İrana rəğbətləri olmayıb. Adi bir fakt. Süni məzhəbinə bağlı olan “Müsəlman qardaşları” Tehranın Suriyada Bəşir Əsəd rejimini və bu ölkədəki sünilərin qətliamı dəstəkləməsinə seyrçi qala bilməz. Tehran Əsəd ailəsini sadəcə bu rejimin ələvi olmasına görə dəstəkləyir. Tehran hazırda İraqa yönəlik də eyni siyasəti həyata keçirir. İran İraqın baş naziri Əl Malikini şiə olmasına görə dəstək verir, onun süni məzhəbdən olan rəqiblərinə isə düşmən gözü ilə baxır. Ona görə də Tehranın məzhəb dəstəyi üzərində qurulan siyasəti “ərəb baharını” əhatə edən ölkələrdə rəğbət qazana bilməz. Bu baxımdan, Tehranın “”ərəb baharı”nı əhatə edən ölkələrə fərqli yanaşmasını gizlətməsi çətindir. Tehran Tunis, Misir və Liviyada dəyişiklikləri və avtoritar rejimlərin yıxılmasını dəstəkləyərkən, Suriyada tam tərsinə avtoritar rejimin arxasında dayanaraq ikili standart nümayiş etdirir.
Buna baxmayaraq, Tehran “ərəb baharını” İranın layihəsi kimi qələmə verməkdən əl çəkmək istəmir. Yanvarın son günlərində Tehranda keçirilmiş “Gənclik və islami oyanış” adlı beynəlxalq konfrans da bundan xəbər verir. İranın dini lideri Əli Xamneyinin administrasiyasının təşkilatçılığı ilə keçirilən konfransa onlarla islam ölkəsindən nümayəndə qatılıb. Qonaqların xüsusi seçildiyi diqqətdən yayınmayıb. Onlar daha çox İranın bölgədə oynadığı müsbət roldan danışıblar. Halbuki, bölgədə baş verən siyasi dəyişikliklərdə Tehranın elə bir rolu yoxdur. Beynəlxalq aləmə ünvanlanan çıxışların əsas qayəsini bu tezislər təşkil edib: “Ərəb baharı” İran İslam İnqilabından qidalanıb, ondan ilham alıb”, “İranda yeni inqilab gözləməyin”; “İranın Türkiyə, Azərbaycan, Pakistan, Yəmən və başqa dövlətlərdə gənclər arasında güclü dayaqları var” və s.
Beləliklə, Tehran inqilabi dalğanın sərhədində dayandırılması məqsədilə preventiv addımlara üstünlük verir. Təsadüfi deyil ki, adı çəkilən konfransda İslami Oyanış Hərəkatının yaradılması qərar verilib. Tehran təşkilata həm rəhbərlik, həm də sponsorluq edəcək. Ayrıca, konfransda gənc müsəlmanların ünsiyyəti üçün virtual sosial şəbəkənin və saytın yaradılması, beynəlxalq proseslərin araşdırılması üzrə Strateji Mərkəzin təsis edilməsi və peyk telekanalının yayına buraxılması kimi qərarlar da verilib.
Əgər İrandan yayınlanan “Səhər” televiziya kanalı bütün günü Azərbaycan əleyhinə təbliğat aparırsa, daha geniş auditoriyaya hesablanan yeni peyk kanalının nə qədər dövləti hədəf seçəcəyi üzərində baş sındırmağa dəyməz. İnternet saytın və sosial şəbəkənin necə işləyəcəyi, kimləri hədəf seçəcəyi, hansı dövləti təbliğ edəcəyi də indidən bəllidir.
ABŞ və Avropa Birliyi İrana qarşı iqtisadi sanksiyaları sərtləşdirib. İranda inflyasiya artır, milli pul vahidi dəyərdən düşür, sosial müavinatlar azaldılır. Bir sözlə ölkə iqtisadiyyatı uçuruma yuvarlanır. Belə gərgin vəziyyətdə Tehranın bahalı konfranslar keçirməsi, xaricdəki proseslərə təsir etmək məqsədilə maliyyə ayırması İrandakı rejimin islah olunmayacağından, siyasi islahatlara yaşıl işıq yandırmayacağından xəbər verir. Lakin bununla o qışın əvəzinə qaçılmaz qələn yazı dayandıra bilməz.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Azyaşlıya qarşı əxlaqsız hərəkət etdi, polisə tabe olmadı - BAKIDA metroda hadisə
Bu gün, 15:47 |
|
|
|
| • Tanınmış iş adamı oğluna möhtəşəm toy etdi: - Məclisə Rafet El Roman gəldi
Bu gün, 15:45 |
|
|
|
| • “Həmişə deyirdi ki, Mirzə Babayev kimi 90 yaşına qədər oxuyacam, bu sənət çox pisdir”
Bu gün, 15:43 |
|
|
|
| • AZAL-ın bu günə planlaşdırılan bəzi reysləri ləğv olunub, bəziləri ayın sonuna qədər dayandırılıb - SİYAHI
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • “İranın nüvə proqramını məhv etmək mümkün deyil...” -Kral İnstitutunun İranın nüvə siyasəti üzrə eksperti
Bu gün, 13:47 |
|
|
|
| • Neft bu qədər BAHALAŞA BİLƏR - AÇIQLAMA
Bu gün, 13:20 |
|
|
|
| • İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir? - “Nezavisimaya qazeta”
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • "Tehranlılar bu hücumlarının əvəzini tezliklə ödəyəcəklər"
Bu gün, 13:04 |
|
|
|
| • Yeni rəis təyin olundu - ƏMR
Bu gün, 12:58 |
|
|
|
| • Mülayim şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:54 |
|
|
|
| • Əli Xamenei harda GİZLƏNİB?
Bu gün, 12:52 |
|
|
|
| • Trenddə influenser var, tenderdə isə yoxdur: 300 minlik tender ləğv olundu! - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:48 |
|
|
|
| • Hansı işçilərə 5 manat yemək pulu və ya 20 manat ezamiyyə pulu əvvəzinə pul ödənilir? - Ekspert danışır...
Bu gün, 12:45 |
|
|
|
| • Husilər İsrailə ballistik raketlə hücuma cəhd ediblər
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Aktrisa onu skuterlə vuran kuryerdən "qan pulu" tələb edir
Bu gün, 12:29 |
|
|
|
| • “Gənclər milli qəhrəman yox, “oğru aləmi”ni seçir!” - Faciənin astanasındayıq
Bu gün, 12:27 |
|
|
|
| • İsraildə nazir ailələri gizli bölgələrə təxliyə olunub
Bu gün, 12:18 |
|
|
|
| • İran yolu bağlandığından Ermənistan BLOKADAYA DÜŞÜB - KİV
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • Əməliyyat zamanı eltisinin ölümünə səbəb olan Ülviyyə İlyasovanı hansı məmur himayə edir? – MƏRHUMUN ANASINDAN PREZİDENTƏ MÜRACİƏT
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • “AzToyuq” MMC-nin vergi borcu yaranıb - FOTO
Bu gün, 11:55 |
|
|
|
| • “Kupça”sı olmayanlar ÇARƏSİZ DURUMDA – Vətəndaşların müraciəti niyə RƏDD edilir?
Bu gün, 11:47 |
|
|
|
| • “İsrail dostumuz, İran da qapıbir qonşumuzdur...” - deputat
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
| • Azərbaycanın keçmiş baş naziri son istefasından DANIŞDI - "Sədrin kim olması ilə bağlı məsələ..."
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • İsrail – İran müharibəsi: Azərbaycan üçün risklər - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 11:35 |
|
|
|
| • "Xalq Kapital İnvestisiya Şirkəti” mənfəətdən ZƏRƏRƏ KEÇİB - HESABAT
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • Müavinətlərin son artımı qiymətlərə necə təsir edəcək? - “İlin sonunda...”
Bu gün, 11:30 |
|
|
|
| • Nazirliyin "favorit" şirkəti ilə 7 milyon manatlıq müqavilə bağlanılıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
| • İsraildən XƏBƏRDARLIQ: - Tehrandakı binaları və məhəllələridağıdacaq
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • İsrail niyə xüsusi olaraq Təbriz şəhərini HƏDƏF ALIR? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • ABŞ İsrailə İrana hücum etməyə imkan verib - Pezeşkian
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • "Deyirlər ki, qanun ona dəfn pulu verməyə yol vermir..." - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:49 |
|
|
|
| • Ağcabədidə meşə zolağının məhv edilməsi ilə bağlı ŞOK GÖRÜNTÜLƏR – AzAqro MMC qanunu saymır?
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • Kamil Zeynallı dağlara çəkildi
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
| • Xumar "Vəhşi kimi"ni bu dəfə onlar üçün canlı oxudu - VİDEO
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • Pənah Hüseyn Azərbaycan Xalq Partiyasının sədrliyindən istefa verib - FOTO
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
| • Azərbaycana İsraildən turist axını mayda 98 % artıb
Bu gün, 10:24 |
|
|
|
| • Dövlət poliklinikasında baş həkim özbaşınalığı: İşçilərə təzyiq, saxta aktlar - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
| • İranda İsrail üçün casusluqda təqsirli bilinən şəxs edam edilib - KİV
Bu gün, 10:05 |
|
|
|
| • Gədəbəyin kəndləri boşalır!: Naşir həyəcan təbili çaldı - ÇÜNKİ...
Bu gün, 09:56 |
|
|
|
| • Trampın İranda ikiüzlü siyasəti... - Nəyə nail olmaq istəyir?
Bu gün, 09:47 |
|
|
|
| • Netanyahunun baş köməkçisi İranın hələ də minlərlə ballistik raketi olduğunu bəyan edib - “The Times of Israel”
Bu gün, 09:42 |
|
|
|
| • Qəbələdə kişi həmkəndlisini dəhrə ilə öldürüb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:40 |
|
|
|
| • Gədəbəydə məmurlar QOÇULUQ EDİR - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:39 |
|
|
|
| • İran xalqı İsrailə qarşı müharibə başlatmayıb və onu istəməyib - Pezeşkian
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • Dövlət qurumlarının planşet alışları gerçəkləşmədi: TENDERLƏR LƏĞV OLUNDU - İLGİNC
Bu gün, 09:15 |
|
|
|
| • İran tərəfindən atılan raket Hayfa elektrik stansiyasına düşüb -“NourNews”
Bu gün, 09:10 |
|
|
|
| • Bunlarla dövlət də bacarmır... və yaxud da dövlət adından himayə olunurlar...
Bu gün, 08:57 |
|
|
|
| • İşçilərin bunları bilməsi VACİBDİR... - Ekspert danışır...
Bu gün, 08:50 |
|
|
|
| • Hər saniyəsi dəqiq hesablanmış 44 gün... - İNDİ DÜŞÜNÜRSƏN Kİ...
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • İran hava məkanının bağlı qalmasının vaxtını uzadıb
Bu gün, 08:41 |
|
|
|
|
