İRANIN AZƏRBAYCANDA İNQİLAB PLANI
Tarix: 6-02-2012, 11:57 | Çap et
 MOLLA REJİMİ “ƏRƏB BAHARINI” NƏDƏN ÖZÜNÜNÜNKÜLƏŞDİRİR?
DİA.AZ: - Tunis, Misir və Liviyada rejimlər ard-arda yıxıldıqda İran rəsmiləri və din xadimləri “ərəb baharını” belə qələmə verməyə çalışdılar ki, bu proses vaxtilə Xomeyninin elan etdiyi “İslam inqilabının ixracı” konsepsiyasının həyata vəsiqə qazanmasıdır. Başqa sözlə guya “ərəb baharı” Qərbin bölgədəki maraqlarının əleyinədir. Tehran bu arqumentində əsas kimi Tunis, Misir və Liviyada yıxılan avtoritar rejimlərin Qərb ölkələri ilə əməkdaşlığına istinad edir.
Əlbəttə, inqilabın baş verdiyi ölkələrdə islami qüvvələrin hakimiyyətə gəlişi, “Müsəlman qardaşları” kimi siyasi cərəyanların seçkilərdə qazandığı qəbələr Tehranın irəli sürdüyü tezisin hardasa gümdəmdə qalmasına əsas edir. Hətta Misirdə Hüsnü Mübarək rejimi yıxıldıqdan sonra 30 ildə ilk dəfə İran hərbi gəmisinə Süveyş kanalından keçməyə icazə verildi. Ancaq bütün bunlar o demək deyil ki, hadisələr İranın istədiyi şəkildə cərəyan edir və ya adı çəkilən ölkələrdə hakimiyyətə gələn yeni qüvvələr Tehranın bölgə siyasətinə dəstək verəcəklər. Məsələ burasındadır ki, Tunis və Misirdə seçkilərdə qələbə qazanan əsas islami qüvvələr ölkələrinin inkişaflarına nümunə kimi İranı deyil, Türkiyəni görmək istəyirlər. Tunis və Misir seçkilərində qələbə qazanan partilararın adları da Türkiyədəki hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının adına uyğundur. Digər tərəfdən bölgədəki mövcud “Müsəlman qardaşları” qruplarının heç zaman İrana rəğbətləri olmayıb. Adi bir fakt. Süni məzhəbinə bağlı olan “Müsəlman qardaşları” Tehranın Suriyada Bəşir Əsəd rejimini və bu ölkədəki sünilərin qətliamı dəstəkləməsinə seyrçi qala bilməz. Tehran Əsəd ailəsini sadəcə bu rejimin ələvi olmasına görə dəstəkləyir. Tehran hazırda İraqa yönəlik də eyni siyasəti həyata keçirir. İran İraqın baş naziri Əl Malikini şiə olmasına görə dəstək verir, onun süni məzhəbdən olan rəqiblərinə isə düşmən gözü ilə baxır. Ona görə də Tehranın məzhəb dəstəyi üzərində qurulan siyasəti “ərəb baharını” əhatə edən ölkələrdə rəğbət qazana bilməz. Bu baxımdan, Tehranın “”ərəb baharı”nı əhatə edən ölkələrə fərqli yanaşmasını gizlətməsi çətindir. Tehran Tunis, Misir və Liviyada dəyişiklikləri və avtoritar rejimlərin yıxılmasını dəstəkləyərkən, Suriyada tam tərsinə avtoritar rejimin arxasında dayanaraq ikili standart nümayiş etdirir.
Buna baxmayaraq, Tehran “ərəb baharını” İranın layihəsi kimi qələmə verməkdən əl çəkmək istəmir. Yanvarın son günlərində Tehranda keçirilmiş “Gənclik və islami oyanış” adlı beynəlxalq konfrans da bundan xəbər verir. İranın dini lideri Əli Xamneyinin administrasiyasının təşkilatçılığı ilə keçirilən konfransa onlarla islam ölkəsindən nümayəndə qatılıb. Qonaqların xüsusi seçildiyi diqqətdən yayınmayıb. Onlar daha çox İranın bölgədə oynadığı müsbət roldan danışıblar. Halbuki, bölgədə baş verən siyasi dəyişikliklərdə Tehranın elə bir rolu yoxdur. Beynəlxalq aləmə ünvanlanan çıxışların əsas qayəsini bu tezislər təşkil edib: “Ərəb baharı” İran İslam İnqilabından qidalanıb, ondan ilham alıb”, “İranda yeni inqilab gözləməyin”; “İranın Türkiyə, Azərbaycan, Pakistan, Yəmən və başqa dövlətlərdə gənclər arasında güclü dayaqları var” və s.
Beləliklə, Tehran inqilabi dalğanın sərhədində dayandırılması məqsədilə preventiv addımlara üstünlük verir. Təsadüfi deyil ki, adı çəkilən konfransda İslami Oyanış Hərəkatının yaradılması qərar verilib. Tehran təşkilata həm rəhbərlik, həm də sponsorluq edəcək. Ayrıca, konfransda gənc müsəlmanların ünsiyyəti üçün virtual sosial şəbəkənin və saytın yaradılması, beynəlxalq proseslərin araşdırılması üzrə Strateji Mərkəzin təsis edilməsi və peyk telekanalının yayına buraxılması kimi qərarlar da verilib.
Əgər İrandan yayınlanan “Səhər” televiziya kanalı bütün günü Azərbaycan əleyhinə təbliğat aparırsa, daha geniş auditoriyaya hesablanan yeni peyk kanalının nə qədər dövləti hədəf seçəcəyi üzərində baş sındırmağa dəyməz. İnternet saytın və sosial şəbəkənin necə işləyəcəyi, kimləri hədəf seçəcəyi, hansı dövləti təbliğ edəcəyi də indidən bəllidir.
ABŞ və Avropa Birliyi İrana qarşı iqtisadi sanksiyaları sərtləşdirib. İranda inflyasiya artır, milli pul vahidi dəyərdən düşür, sosial müavinatlar azaldılır. Bir sözlə ölkə iqtisadiyyatı uçuruma yuvarlanır. Belə gərgin vəziyyətdə Tehranın bahalı konfranslar keçirməsi, xaricdəki proseslərə təsir etmək məqsədilə maliyyə ayırması İrandakı rejimin islah olunmayacağından, siyasi islahatlara yaşıl işıq yandırmayacağından xəbər verir. Lakin bununla o qışın əvəzinə qaçılmaz qələn yazı dayandıra bilməz.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Qarabağda əhaliyə niyə əkin sahəsi verilmir? - ETİRAZ
Bu gün, 01:47 |
|
|
|
| • “Həsən Turabovun mənə şərait yaratması yalandır” - Rasim Balayevdən Səyavuş Aslanın oğluna cavab
Bu gün, 01:44 |
|
|
|
| • Rusiyada yanacaq böhranı dərinləşir: 20-dən çox regionda qıtlıq - Reuters
Bu gün, 01:40 |
|
|
|
| • Biləsuvarda Heydər Əliyevin abidəsini görün, KİM TƏMİR EDƏCƏK...
Bu gün, 01:37 |
|
|
|
| • Paşinyan sülh tərəfdarlarını səfərbər etmək istəyir - GƏLİŞMƏ
Dünən, 23:34 |
|
|
|
| • Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
Dünən, 23:30 |
|
|
|
| • Xarici kəşfiyyatlar, daxili təxribatlar... - AKTUAL
Dünən, 20:12 |
|
|
|
| • DSMF-nin "əməkdaşı"ndan 12 min manatlıq dələduzluq - MƏHKƏMƏ
Dünən, 20:09 |
|
|
|
| • Kirkin qətlində şübhəli bilinən şəxs atasına etiraf edib – CNN
Dünən, 19:52 |
|
|
|
| • Bakıda qızına toy edən atadan ŞOK ƏMƏL: bir sürü qoyunu götürüb YOXA ÇIXDI - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 19:49 |
|
|
|
| • Ermənistandan hansı məhsulları alıb, hansılarını biz sata bilərik? – İqtisadçı açıqladı
Dünən, 19:45 |
|
|
|
| • Hansı universitetlərin diplomları Azərbaycanda tanınmır? - AKTUAL
Dünən, 19:43 |
|
|
|
| • Ter-Petrosyandan Paşinyana xəbərdarlıq - "Ermənistanın paşası,.."
Dünən, 18:03 |
|
|
|
| • Kreml FAKT QARŞISINDA – Polşa və Azərbaycanı bağlayan səbəblər NƏDİR?
Dünən, 18:02 |
|
|
|
| • Qara Qarayev Musa Qurbanlının toyuna niyə gəlmədi? – İlginc səbəb…
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Tanınmış ekspert deputatı BİABIR ETDİ... - "Təəssüf ki, bəzən belə populist çıxışlar olur"
Dünən, 17:56 |
|
|
|
| • Xırdalanda yolların təmirinə 1,5 milyon manat - SƏRF OLUNACAQ
Dünən, 17:49 |
|
|
|
| • Neftimizi 72 dollara xaricə satırıq, Rusiyadan isə 65 dollara neft alırıq - DETALLAR
Dünən, 17:47 |
|
|
|
| • Dilarənin bikinili fotoları... YAYILDI...
Dünən, 17:39 |
|
|
|
| • Gəncə təhsilini bazara çeviriblər... - İTTİHAM VAR...
Dünən, 17:32 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı bərbər Yekaterinburqda saxlanıldı - BUNA GÖRƏ...
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Azərbaycanda avtomobil alışı ilə bağlı yeni fırıldaq: - Aldıqdan bir neçə saat sonra geri qaytarmaq istəyirlər
Dünən, 17:16 |
|
|
|
| • Almaniyada azərbaycanlı saxlanıldı: - İnsan qaçaqçılığında ittiham olunur
Dünən, 17:12 |
|
|
|
| • Daha bir dövlət teatrı rəhbərsiz qalıb - 3 ildir direktor təyin edilmir
Dünən, 17:11 |
|
|
|
| • Erməni zabit Qırmızı Kitaba düşən ayı balasını xilas etdiyinə görə mükafatlandırıldı... - FOTO
Dünən, 17:04 |
|
|
|
| • Gizli eşq yaşadığı deyilən SOCAR rəsmisi işdən çıxarılır? – Açıqlama
Dünən, 16:55 |
|
|
|
| • Aqro monopolist TST Rüfətin gizli əməlləri - Rusiyaya gizli pul ötürən şəxs necə azadlıqda qalıb?
Dünən, 16:50 |
|
|
|
| • Kreml Bakı və İrəvandan bunu gözləyir -Zaxarova deyir ki...
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • Azərbaycanda IT şirkətinin rəhbəri dəyişdirildi – təyinat
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • Yeni yaradılan Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub - BUNDAN SONRA...
Dünən, 16:41 |
|
|
|
| • İşıq və qazdan sonra növbə suda: Limit gəlir - BELƏ HARA GEDİRİK?
Dünən, 16:38 |
|
|
|
| • Tramp Çarli Kirki öldürməkdə şübhəli bilinən şəxsin tutulduğunu bildirib
Dünən, 16:34 |
|
|
|
| • Azərbaycanda iqtisadiyyat böyümür, amma gəlirlər artır – Bu bizə nə vəd edir?
Dünən, 16:32 |
|
|
|
| • İcra Hakimiyyətindən 10 manatlıq şirkətə yarım milyonluq sifariş - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:16 |
|
|
|
| • Şahdağ Turizm Mərkəzində dava: müdirin burnu sındı - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:14 |
|
|
|
| • DGK-nın hospitalı ilə AQTA sədrinə bağlı olduğu deyilən şirkət arasında sövdələşmə - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 16:13 |
|
|
|
| • "Sözün bitdiyi an"da yeni aparıcı - Peyman Sadıqov Nigar Fərhadla...
Dünən, 16:11 |
|
|
|
| • Fermer zəhərli preparat satanların cəzalandırılmasını tələb edir - 22 baş inəyi məhv olub!
Dünən, 16:08 |
|
|
|
| • Rektor BMU tələbəsi adını qazanan şəhid övladları ilə görüşdü - Fotolar
Dünən, 16:03 |
|
|
|
| • Nazir qadağan etsə də, bu məktəbdə “fond pulu” yığılır – Valideynlərin şikayəti
Dünən, 15:59 |
|
|
|
| • Rusiya səfiri Almaniya XİN-ə çağırılıb
Dünən, 15:56 |
|
|
|
| • “Atəş” sammiti: cavab əməliyyatı, yoxsa terrorla mübarizədə yeni səhifə?
Dünən, 15:09 |
|
|
|
| • Məşğulluq Agentliyi bu il 15,3 min qadını və 4,5 min kişini işsiz kimi qeydiyyata alıb - REALLIQ İSƏ...
Dünən, 15:07 |
|
|
|
| • Qabil Məmmədov haqda çıxarılan hökm bu cür icra olunacaq - VACİB AÇIQLAMA
Dünən, 15:05 |
|
|
|
| • “General Hospital”baş həkimi Rüstəm Mikayılov sağlamlıq arayışı satır? - İTTİHAM VAR...
Dünən, 15:00 |
|
|
|
| • Məşhur “İsa bulağı”nın müdir müavininin evindən oğurluq - Telefon, siqaret, ətirlər...
Dünən, 14:58 |
|
|
|
| • Ermənistan Rusiya ilə hərbi təlimdə iştirakdan imtina etdi
Dünən, 14:53 |
|
|
|
| • Azərbaycana təminatı İrəvan yox, Ağ Ev verir - ONA GÖRƏ DƏ...
Dünən, 13:21 |
|
|
|
| • Pensiya yaşına az qalmış minlərlə insan işsiz qalır - FAKT BUDUR
Dünən, 13:19 |
|
|
|
| • Qohum evliliyinə qoyulan qadağadan sonra nikahların sayı 2 dəfə azalıb - CƏDVƏL
Dünən, 13:16 |
|
|
|
|
