Misir Mərdanovun BATIRDIĞI SAHƏ... - Bu yolda milyonlar yeyilib...
Tarix: 29-10-2018, 15:00 | Çap et
Azərbaycanda son illər orta məktəb dərslikləri üzərində aparılan “eksperimentlər”, məğzi vaxtilə heç təhsilə rəhbərlik edənlərin özlərinə də axıra qədər aydın olmayan kurrikulum sistemi və dərsliklərin yazılması, çapı sahəsində kök salmış korrupsiya bu sahədə ciddi böhran yaranıb. Virtualaz.org vaxtaşırı olaraq bu problemə işıq salmağa çalışır, ekspertlərin, təhsil işçilərinin rəylərini öyrənir.
Acınacaqlı da olsa bu gün vəziyyət belədir ki, məzmunu tez-tez dəyişən, heç kimin tanımadığı səriştəsiz müəlliflər tərəfindən yazılan orta məktəb dərslikləri şagirdlərə bilik qazandırmaqdan daha çox elmin tənəzzülünə gətirib çıxarır.
Təhsil məsələləri üzrə ekspert Kamran Əsədov da dərsliklərdəki nöqsanlardan şikayətçidir. Onun fikrincə, hazırda orta məktəb şagirdləri üçün nəzərdə tutulmuş dərs vəsaitləri 6-17 yaşında olan insanın beyninə uyğun deyil. Dərsliklərin məzmunundan belə məntiq çıxır ki, bu dərslikləri oxuyub başa vuran şagirdin elmi dərəcəsi olmalıdır. Çünki dərsliklərə demək olar ki, bakalavr, magistr pilləsində keçilən mövzular daxil edilib.
“Hesab edirəm ki, bu gün dərsliklər şagirdlər üçün yox, müəllimlər üçün yazılır. Çünki bu kitabları müəllimlər özləri güclə qavrayıb başa düşür”, -K.Əsədov virtualaz.org-a açıqlamasında deyib.
Ekspertin fikrincə, dərslik siyasətində hansı prioritetin seçilməsi önəmlidir. Birincisi, məktəbin qarşısına qoyulan vəzifə savadlı, kifayət qədər sözəbaxan, sosial baxımdan qeyri-aktiv şagird hazırlamaqdırsa o zaman dərsliklər sovet dövründəki kimi yazılmalıdır. Yəni artıq-əskik mətnlərə yer verilməməli, hər şey ölçülü-biçili olmalıdır. Məsələn, birmənalı suallara birmənalı cavablar olmalıdır.
Ancaq müasir məktəbdən söhbət gedirsə, o zaman dərslik tamam başqa funksiyaları daşımalıdır: “Hazırda informasiya texnologiyaları əsridir. Bizdə isə informasiya texnologiyalarına istinad etmədən hazırlanan dərsliklər səssiz filmlər kimidir, görüntü var, amma səs yoxdur. Təəssüflər olsun ki, bu gün dərsliyə səhifələrin sayına görə yanaşırlar. Yəni səhifələr bitdi, işimiz də bitdi, buna görə də sonda hamı narazı qalır”.
Ekspert hesab edir ki, bu gün orta məktəblərin bütün siniflərində istifadə olunan dərsliklər əzab mənbəyidir, sanki şagirdə əzab vermək üçündür, bilik qazandırmaq üçün deyil.
“Avropa dərsliklərinə fikir verin, maraqlı, rəngarəng mətnlər, şəkillər, yaradıcı tapşırıqlarla zəngindir. Müəllim bunların 100-də 10-nu istifadə edə bilər. Dərslik fikir laboratoriyasıdır, tapşırıqlarda əlavə göstərişlər olmalı, şagirdə seçim imkanı verilməlidir. O zaman şagird riyaziyyatı yox, riyaziyyatın köməyi ilə həyatı öyrənəcək. Bizdə isə dərsliklərə jarqon ifadələr, vulqar cümlələr verilib, guya ki, uşağa seçim imkanı yaradılır. Halbuki mahiyyətindən asılı olmayaraq, dərsliklərdə jargon ifadələr, küçə sözləri işlədilə bilməz. Çünki bu ifadələr şagirdlərə pis nümunə ola bilər”, -K.Əsədov əlavə edib.
Qeyd edək ki, dövlət məktəblərində istifadə ediləcək dərsliklərin seçilməsi Təhsil Nazirliyi tərəfindən elan olunmuş tender əsasında aparılır. Nazirlik nəşriyyatların müəllif seçiminə müdaxilə etmir. Müsabiqəyə təqdim edilən dərslik layihələri Dərslikləri Qiymətləndirmə Şurasına təqdim olunur ki, şurada həm də Dövlət İmtahan Mərkəzinin ekspertləri iştirak edir. Qiymətləndirmə nəticəsində qalib gəlmiş dərslik geniş ictimiyyət üçün açıq elan edilir və ona dair ictimai rəyin öyrənilməsinə başlanılır.
Təhsil Nazirliyindən bildiriblər ki, 2018-2019-cu tədris ilinə dövlət ümumtəhsil müəssisələrinin I-XI sinifləri üçün 332 adda 6 726 029 nüsxə dərslik və müəllimlər üçün metodik vəsait çap edilib. Dərslik layihələri çapdan öncə ən azı 6 ay ictimai müzakirəyə çıxarılıb. Bu müzakirələrin nəticəsi olaraq, irad və təkliflər diqqətlə araşdırılaraq yekun variantda əks olunur. Hər dərsliyin istifadə müddəti onun buraxılış ilindən etibarən 4 ildir.
Mütəxəssislər isə hesab edirlər ki, bu sahədə dönüş yaratmaq üçün dərsliklərin yazılması və sifarişi mexanizmi kökündən dəyişməlidir. Dərsliklərin yazılması hər küçədən keçənə həvalə edilməməlidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • İş adamının oğlunun ölüm səbəbi məlum oldu
Bu gün, 11:43 |
|
|
|
| • "Niyə yaslarda bunları stola qoyurlar?" - VİDEO
Bu gün, 11:38 |
|
|
|
| • Azərbaycan XİN-də yeni idarə yaradılıb - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • KTMT XİN başçıları Ermənistanda baş verənlərlə bağlı ciddi narahatlıq ifadə ediblər - Lavrov
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • Kinostudiyanın ərazisində baş verən partlayışla bağlı cinayət işi başlanıb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:31 |
|
|
|
| • Sədərək gömrüyünün ƏRƏBZƏNGİLƏRİ - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 11:22 |
|
|
|
| • "Məsələ yoluna qoyulacaq" - Rusiyadan Azərbacyanla bağlı açıqlama
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
| • “Ruslar bizə bazar, vağzal adamları kimi baxırlar və böyük səhv edirlər, Rusiya üçün yaxşı olmayacaq” - deputat
Bu gün, 11:17 |
|
|
|
| • Kaya Kallas Mirzoyanla görüşüb
Bu gün, 11:13 |
|
|
|
| • Balaş, ora sənin şəxsi kanalın deyil, həyatımdan iki il aldınız, cavab verəcəksiniz! - Kənan MM
Bu gün, 11:11 |
|
|
|
| • Gözü kor olan qadın Cahid Şahbazovla birlikdə bu şəxsləri ittham etdi - VİDEO
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • SOCAR-da yeni KÜTLƏVİ İXTİSAR DALĞASI... - Həm də aşağı vəzifəlilər üçün...
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • Pezeşkian qonşularla münasibətlərdən danışdı: - yeni bir fəsil başlayır!
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • Cəbrayıl sakinləri BOĞAZA YIĞILIB... - gileylənmək də mənasızdır...
Bu gün, 10:51 |
|
|
|
| • Bizə deyirlər ki, Əliyevin dediyi kimi edin, hər şey yaxşı olacaq - İskəndəryan
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • Şəkidə ŞÜBHƏLİ ALIŞ-VERİŞ... - Görünəni odur ki...
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • Möminə xatun türbəsinin bərpasına neçə milyon manat xərclənəcək?
Bu gün, 10:35 |
|
|
|
| • “Vəkil” Səbiyyə Panəliyeva daha kimləri aldadıb? - Hüquq-mühafizə orqanları araşdırma aparır
Bu gün, 10:33 |
|
|
|
| • Bakıda kişi kirayə qaldıqları evdə dostunu BIÇAQLADI
Bu gün, 10:24 |
|
|
|
| • Aqrar Xidmətlər Agentliyi altı yüz min manata siçanlara qarşı mübarizə aparır, yoxsa… - İcazə verin şübhələnək...
Bu gün, 10:10 |
|
|
|
| • Balakənin “mer”i dövlətin pulun “hərşeyşünas” şirkətə etibar edir - İLGİNC FAKTLAR
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • Keçmiş deputat Hüseyn Abdullayevin şikayəti təmin olunmayıb - QƏRAR
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Yekaterinburqda amansızlıqla öldürülən azərbaycanlıların nəşi bu gün axşam gətiriləcək - AÇIQLAMA
Bu gün, 10:00 |
|
|
|
| • Rusiyada azərbaycanlılara qarşı yeni «soyğun» planı - Putin müharibənin xərcini miqrantlara yükləyir
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • 24 il əvvəl baş vermiş cinayət hadisəsi niyə indi Rusiyanın yadına düşdü? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Başını itirmiş Putin Rusiyası... - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Rüşvət alan məktəb direktoru yenidən məhkəmə qarşısında
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • Fransa Ermənistanın Azərbaycanla şərti sərhədinə yaxın ərazilərə nüvə tullantıları daşıyır - BƏYANAT
Bu gün, 09:29 |
|
|
|
| • İki əsr geridə qalan Pyotr təfəkkürü... - deputatdan REAKSİYA
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
| • “Eurofighter” qırıcılarının Türkiyəyə satışı ilə bağlı Britaniyadan açıqlama - KİV
Bu gün, 09:15 |
|
|
|
| • "Vergini bu qiymətlə necə ödəyək?" - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 09:12 |
|
|
|
| • Sabunçuda əməlli-başlı DƏRƏBƏYLİKDİR... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • Ararat Mirzoyan KTMT Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclasında iştirak etməyəcək
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
| • ABŞ və Hindistan saziş imzalamağa yaxındır - “Politico”
Bu gün, 08:57 |
|
|
|
| • İyunun 30-u akademik Cəlal Əliyevin doğum günüdür - ANIM
Bu gün, 08:48 |
|
|
|
| • OPTİMALLAŞDIRMA adı altına ÖZBAŞINALIQ... - Əgər QANUN buna yol vermirsə...
Bu gün, 08:45 |
|
|
|
| • Burda xarab məhsul satırlar, həm də... - GİLEY
Bu gün, 08:38 |
|
|
|
| • Müştərilər `Kontakt Home`la NƏ ETSİN? - AKTUAL
Bu gün, 08:28 |
|
|
|
| • Rus icmasının sədr müavini heyrət içində - “Əsl şokdur! İnana bilmirəm!”
Bu gün, 07:23 |
|
|
|
| • Etnik təmizləmə aparan Rusiya öz içindəki qeyri-rusları NƏ EDƏCƏK? - AKTUAL
Bu gün, 06:53 |
|
|
|
| • İranın məğlubiyyət sindromu: Tehranın avantürası Bakıya sıçraya bilərmi? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 06:43 |
|
|
|
| • Rusiyada şovinizm dövlət səviyyəsinə keçib - ONA GÖRƏ DƏ...
Bu gün, 06:31 |
|
|
|
| • Bakıda polisə müqavimət göstərən narkotacir zərərsizləşdirildi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 06:29 |
|
|
|
| • Xamenei niyə Azərbaycanla müharibə aparır? - VİDEO
Bu gün, 06:26 |
|
|
|
| • Simonyan Paşinyanı təhqir etdi - İlk dəfə deyil...
Bu gün, 06:23 |
|
|
|
| • Subhani də erməni müxalifəti kimi RUS AĞZI ilə HÜRÜR - FAKT BUDUR!
Bu gün, 06:19 |
|
|
|
| • Ağdamda polis əməkdaşı minaya düşərək xəsarət alıb
Bu gün, 06:16 |
|
|
|
| • Yekaterinburq QƏTLİAMI - deputat ŞƏRH EDİR
Bu gün, 00:44 |
|
|
|
| • Manana anasının arzusunu gerçəkləşdirdi - VİDEO
Bu gün, 00:42 |
|
|
|
| • Putinin əli azərbaycanlıların qanına batıb - AzTV
Bu gün, 00:39 |
|
|
|
|
