İran: dərinləşən iğtişaş, rejimə qarşı blok səfərbərliyi və saatlı bomba effekti - İNCƏLƏMƏ...
Tarix: 15-10-2022, 11:00 | Çap et
Bəzi ekspertlər hesab edirlər ki, İran rejimi ictimai quruluşda müəyyən güzəştlər edəcək. Yəni qamçı göstərdilər, indi kökə vaxtı gəldi. Yəni onların devrilməməsi, inqilab baş verməməsi üçün bəzi yumşaldıcı tədbirlər, o cümlədən hicab məsələsində və s. yumşalmalar ehtimal edilir.
Bu fərziyyə nə dərəcədə reallaşa bilər? İrandakı hazırkı etiraz hadisələri necə bitə bilər? Mollakratiya rejiminin zəifləməsi nə dərəcədə gözlənilir? Neft-qaz sənayesində Rusiya ilə 40 milyard dollardan çox dəyərə malik olan yeni müqavilə ona hansısa şəkildə kömək edə bilərmi?
Bu yaxınlarda tərəflər yataqların işlənməsi üçün anlaşma memorandumu, həmçinin mayeləşdirilmiş təbii qazın istehsalı üçün qaz kəmərlərinin və qurğularının tikintisinə dair saziş imzalayıblar. Ola bilsin ki, yaxın illərdə İranda hadisələrin inkişafı ehtimalı ilə bağlı başqa fikirlər də ortaya çıxsın.
DİA.AZ xəbər verir ki, baş verənləri AYNA-ya ukraynalı analitik, Yaxın Şərq Araşdırmaları Mərkəzinin (Kiyev) icraçı direktoru İqor Semivolos şərh edib:
“Belə fərziyyələr var. Xüsusilə də, rejim ənənəvi təsir üsullarının və zorakılıqdan hissə-hissə istifadənin nəticə əldə etmədiyini dərk etdiyi üçün bu yumşalmalara təkan verə bilər. Əslində, biz son onilliklərin ən böyük siyasi etirazı ilə üzləşirik, bu, əlbəttə ki, hələ inqilabi xarakter almayıb, lakin artıq “böyük iğtişaşlar” kimi qiymətləndirilə bilər.
Rejimin dialoqa hazır olduğunu nümayiş etdirməklə geri çəkilə biləcəyinə dair siqnallar həqiqətən də gəlir, lakin onlar mollakratiyanın əleyhdarlarının kifayət qədər aşağılayıcı şərhləri ilə müşayiət olunur. Yəni etirazçılar xoş niyyətə inanmırlar və onlar özləri belə söz-söhbətləri zəiflik əlaməti kimi qiymətləndirirlər. Bu paradoks totalitar rejimin “Axilles dabanı”dır – opponentlərlə aktiv qarşıdurma şəraitində hakimiyyət daim zorakılıq səviyyəsini artırmalı, eyni zamanda bunun müqabilində hansısa güzəştlərə getməlidir.
Problem ondadır ki, islamçı rejim əhalinin əksəriyyətinə yoxsulluq və hüquqsuzluqdan başqa bir şey təklif edə bilməz və İslamda vacib olan ədalət anlayışına ənənəvi arxalanma küçələrdəki qırğınlardan sonra öz effektivliyini dayandırır. Nəhayət, etirazın sönmək əvəzinə, onun daha genişləndiyini və dərinləşdiyini görürük ki, bu da rejimin özünün davamlı mövcudluğu üçün həqiqətən təhlükəli olur. Ənənəvi və rahat şəhər siniflərinə “bazari”lər – bir vaxtlar rejimin dayağı olan kiçik bazar tacirləri, neft emalı zavodunun işçiləri, gənclər və onların valideynləri də qoşulur. Problemlərə qarşı blok səfərbərliyi üzdədir - milli problemlər saatlı bombaya çevrilir.
Bunun necə bitəcəyini proqnozlaşdırmaq çətindir. Ümumiyyətlə, hər şey rejimin dağılmasına doğru gedir, lakin bu yolda çoxlu sualtı cərəyanlar var - raketlər, dronlar, aviasiya və donanma ilə Stalinist NKVD-nin reinkarnasiya edilmiş versiyasına çevirilən SEPAH-ın (İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun) - dövlət daxilindəki dövlətin gücü nə qədərdir? Bu qrup nəinki daxili siyasi vəziyyətə nəzarət edir və məqbul zorakılıq səviyyəsini müəyyənləşdirir, onlar mahiyyətcə dövləti özəlləşdirdilər, nəhayət, onun institutlarını ələ keçirdilər və islamçı siyasi sistem çərçivəsində müxtəlif siyasətçiləri barışdırmağa imkan verən respublikaçılıq ideyasını məhv etdilər.
Ortamüddətli perspektivdə, məsələn, bir il ərzində hadisələrin inkişafını qiymətləndirsək, o zaman İranda inqilabdan və Ruhullah Musəvi Xomeyninin Tehrana qayıdışından əvvəl baş vermiş 1978-ci il hadisələri ilə nəticələrinə oxşar eskalasiya ssenarisini aydın görə bilərik. Kim bilir, gələn il Rza Pəhləvinin təyyarədə uzun sürgündən sonra zəfərlə ölkəyə qayıtmasını görəcəyikmi?
Rusiya-İran münasibətlərinə gəlincə, bu münasibətlər nə qədər uzansa, bir o qədər də Moskvanın Ukraynaya qarşı apardığı müharibənin girovuna çevrilir. İranın kamikadze pilotsuz təyyarələrinin çatdırılması, Ukraynanın mülki və infrastruktur obyektlərinə zərbələrin endirilməsində iranlı təlimatçıların birbaşa iştirakı Putin əleyhinə koalisiya ölkələrinə qarşı müharibə aktıdır. Diktatorlar indi öz-özlərinə nə düşünürlərsə etsinlər, nə qədər şişirtməyə və inam nümayiş etdirməyə çalışsalar da, onların sonu eyni olacaq. Uduzmaq və unudulmaq”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Bülbülün başından böyük ÖTMƏKLİYİ... - replika
Bu gün, 08:16 |
|
|
|
| • İsrail İran və Suriya ilə bağlı Rusiya ilə gizli danışıqlar aparır
Bu gün, 08:09 |
|
|
|
| • İrəvan–Moskva münasibətləri də kəskinləşir – “Qardaşlıqdan” açıq qarşıdurmaya
Bu gün, 07:12 |
|
|
|
| • "Tədris dili olaraq rus dili artıq müasir dünyaya uyğun deyil" - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 07:07 |
|
|
|
| • Moskvadan Bakıya qarşı növbəti addım – Məhdudiyyət qoyula bilər
Bu gün, 07:03 |
|
|
|
| • "Rus dili insanların şüurunda travma yaradıb, rus bölmələri sıradan çıxacaq" - Məzahir Məmmədli
Bu gün, 06:47 |
|
|
|
| • "Səs yazısının əlimizdə olması bir daha göstərir ki, təyyarəmiz qəsdən vurulub" - deputat
Bu gün, 06:45 |
|
|
|
| • Qazaxıstanda Azərbaycan təyyarəsinin vurulması üçün əmri RUSİYA MN VERİB? - Ekspert AÇIQLADI...
Bu gün, 06:42 |
|
|
|
| • Sahib Məmmədovun yaxın qohumu vəzifədən getdi - AHİK-də daha bir dəyişiklik
Bu gün, 06:39 |
|
|
|
| • Rövşən Nəcəf gəldiyi gündən bəri... - SOCAR geriyə gedir...
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • 9.8 milyon manatlıq vergi borcu olan "ELTA Development” QSC 13 gündə 5 tender müqaviləsi imzalayıb - AXI NECƏ...
Bu gün, 06:28 |
|
|
|
| • Qayıbovun ŞÜBHƏLİ tender ortağı - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 06:24 |
|
|
|
| • Binəqədidə qara-qura işlərə O BAXIR - İLGİNC
Bu gün, 06:20 |
|
|
|
| • Azərbaycanda internet kəsilə bilər - “Kiberhücumlar gözləniləndir”
Bu gün, 06:14 |
|
|
|
| • Rusiyanın Cənubi Qafqazı qarışdıran ÇOMAĞI - "Təxribatlar artsa..."
Bu gün, 06:11 |
|
|
|
| • Əliyevlə Paşinyan Dubayda görüşəcək? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 06:05 |
|
|
|
| • "Əgər mənimlə nəyəsə görə dostluq edirsə, eləməsin"
Bu gün, 00:12 |
|
|
|
| • Hədəfdə Araz Ağalarovdur: Proses başladı - KİV
Bu gün, 00:07 |
|
|
|
| • ABŞ Zəngəzur dəhlizinə nəzarəti amerikalı şirkətə həvalə olunmasını təklif edir - "Carnegie Politika"
Bu gün, 00:04 |
|
|
|
| • “Efirlərə avaraları dəvət edirlər” - VİDEO
Dünən, 18:16 |
|
|
|
| • Azərbaycan Rusiyadan 1,7 milyardlıq mal almasa: - NƏ BAŞ VERƏR?
Dünən, 18:12 |
|
|
|
| • İranın hava sahəsi qismən bağlandı
Dünən, 18:07 |
|
|
|
| • Rusiyanın Zaxarovanın dili ilə burcutmaqlığı... - AKTUAL
Dünən, 18:03 |
|
|
|
| • Texnoloji yeniliklərin verdiyi imkanlar medianı silaha çevirib - Rəşad Məcid
Dünən, 18:01 |
|
|
|
| • Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlıların nədə “ittiham” olunduqları açıqlandı - DETALLAR
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Bəylər Eyyubovu əvəz edən Fərid Əsgərovla bağlı maraqlı faktlar - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:56 |
|
|
|
| • Xəzər rayonunda TAM ÖZBAŞINALIQDIR... - BU NƏDİ BELƏ?
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • Moskva-Bakı xəttində gərginlik və: ağıllarını itrimişlərin hücum çağırışları - GƏLİŞMƏ
Dünən, 17:47 |
|
|
|
| • “Rabitəbank”da yeni təyinat - BUNDAN SONRA...
Dünən, 17:43 |
|
|
|
| • Hacı İbrahimin şirkətlərindən biri borca düşdü, digəri riskli vergi ödəyiciləri siyahısına daxil edildi
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • Rus dili bölməsinin ləğvi bu müddətə qədər tamamilə başa çata bilər - AÇIQLAMA
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Rusiyanın UKRAYNA BƏHANƏSİ... - ŞƏRH
Dünən, 17:33 |
|
|
|
| • Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılara qarşıittiham irəli sürüldü - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:30 |
|
|
|
| • AZAL-ın təyyarəsi ilə bağlı vəziyyətin təhrif edilməsi cəhdləri qəbuledilməzdir - Rəsmi Bakı
Dünən, 17:26 |
|
|
|
| • Faciəvi şəkildə ölən Könül qazi xanımı imiş - FOTO
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Rusiyanın Azərbaycan səfiri Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb
Dünən, 17:17 |
|
|
|
| • Ofislərində 2 milyon manat aşkarlanan kibercinayətkarlıqda təqsirləndirilən şəxslərin məhkəməsi başlayıb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:16 |
|
|
|
| • Səhiyyəyə ayrılmış 2,5 milyonluq satınalma dayandırıldı - DETALLAR
Dünən, 17:09 |
|
|
|
| • Gəncə şəhər stadionu yenidən qurulur - 90 MİLYONLUQ TENDERLƏR UDULDU
Dünən, 17:07 |
|
|
|
| • Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin vəzifəli şəxslərinin cinayət işi məhkəməyə göndərilib
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • “106 min ödəmişəm, yaşamağa evim yoxdur” - Bu binada qüsur aşkarlanıb
Dünən, 16:15 |
|
|
|
| • "Zaura pul verib efirə çıxım, it kimi mahnı oxutdursunlar?"
Dünən, 16:11 |
|
|
|
| • Keçmiş direktorun "prava" dələduzluğu - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:07 |
|
|
|
| • Binəqədidə 10 nəfərin ölümü ilə nəticələnən partlayışda ölənlərin yaxınlarına 30 min manat təklif edilib - MƏHKƏMƏ
Dünən, 16:03 |
|
|
|
| • "Rusiyada çox qorxur və imperiya ambisiyalarını cilovlaya bilmirlər"
Dünən, 15:58 |
|
|
|
| • "Onları məndən qabaq qəbiristanlığa göndərməyin"
Dünən, 15:36 |
|
|
|
| • Müəllim yox, dərslik çatışmır: Rus məktəbləri pullu olmalıdır - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 15:28 |
|
|
|
| • Makrondan vaxtuzatma oyunları: - Avropanın müharibəni dayandırmağa siyasi gücü yoxdur
Dünən, 15:26 |
|
|
|
| • Rusiya türk ölkəsinə qarşı da eyni addımı atdı – Azərbaycandan cavab gəldi
Dünən, 15:17 |
|
|
|
| • Ermənistan Rusiyaya xəbərdarlıq etdi
Dünən, 15:11 |
|
|
|
|
