“Rus üsyanı” başladacaq fiqurların qətli - “Ölü simvol işləməyəcək”
Tarix: 28-02-2024, 08:31 | Çap et
Fevralın 25-i axşam saatlarında Rusiyada həbsdə olan separatçı İqor Strelkov-Girkinin intihar etdiyi haqqında informasiyalar yayılmağa başladı. Təsdiq olunmasa da, fikrimcə, terrorçunun qohumları və dostlarının rahatlaşması üçün hələ tezdir.
Görünən odur ki, Putin hökumət anlayışını avtokratik prezidentdən “avtokrat”a dəyişir. Zahirən kiçik, lakin üç qrup tezis tərəfindən təsvir edilə bilən əsas fərqlər var. Birincisi, elita ilə münasibətlərdir. Rusiya Federasiyasındakı prezident-avtokrat klanlar müharibəsində bir növ arbitr-moderator rolunu oynayırdı. Arbitr “Kreml qüllələri” arasındakı mübahisələrdə tərəflərin arqumentlərini dinləyən və hansısa güzəştə oxşayan adamdır. Moderator elə həmin müharibəni stimullaşdırandır ki, heç bir klan hakimiyyəti ələ keçirmək və saxlamaq üçün kifayət qədər resursların tamını almasın. Yəni “Kreml qüllələri” öz mövqelərini möhkəmləndirmək üçün mübarizə apara bilər, lakin istənilən halda öz maraqlarını nəzərə alaraq münaqişəni dayandırmaq üçün vasitəçiyə müraciət etmək imkanları var.
Avtokratın formatı fərqlidir. “Kreml qüllələri” artıq vasitəçiyə müraciət etmir, daha yüksək, mübarizədən yuxarı olan birindən qoruma istəyir. Və burada heç bir güzəşt olmaya bilər - bunun əvəzinə "kralın iradəsi" olacaq.
İkincisi, elit loyallıq tələbidir. Hər iki qrup və onların ayrı-ayrı nümayəndələri. Axı avtokrat “edam və əfv edə” bilər. Üstəlik, sonuncu - əfv yalnız sədaqət, idarəolunma və minnətdarlıq şərti ilə mümkündür. Tipik “mərhəmət” nümunəsini Yavlinskinin timsalında görmək olar. Müxalifətçi “seçkiyə gedib çarı tənqid etmək olarmı” sualına “yox” cavabını verib və “sağ olun” deyib.
Sadiqlik-nəzarət-minnətdarlıq balansının pozulması ölümlə nəticələnə bilər. Priqojini misal göstərmək olar. Priqojin Putinə sona qədər sadiq idi (xatırladım ki, Moskvaya hücum Putinə qarşı deyildi), lakin “Vaqner” rəhbəri idarəolunmaz şəxsə çevrilmişdi və öldü.
Navalnı artıq nəzarətdə idi, lakin sadiq deyildi. Həbsxanada öldü.
Bloger "Murza" (yeri gəlmişkən, ən istedadlı rus təbliğatçılarından biri) Putinə sadiqdir, lakin tam idarə oluna bilməz, nisbətən idarə olunur.
Eyni şey padşahın “satqın” hesab etdiyi şəxslərə də aiddir. Yəni xalq qarşısında öz vəfasızlığını nümayiş etdirən, başqalarına nümunə olan insanlar. Burada İspaniyada öldürülən rus pilotla bağlı vəziyyət tamamilə məntiqə uyğun gəlir.
Üçüncüsü - vətəndaşlar və ya subyektlər - qorxu və ya sevgi tezisidir. Əhaliyə gəlincə, model də dəyişdi. Əvvəllər Putin əvvəlcə sevilmək istəyirdi. Bir sıra ölümlər modeli dəyişdi. Rusiya Federasiyasının vətəndaşları təbii ki, qurbanların hər birinin "özlərinin öldüklərini" və ya "bədbəxt hadisə nəticəsində öldüklərini" iddia edəcəklər. Ancaq özləri ilə təkbətək qalanda, mətbəxdə araq içib pıçıltı ilə “qətl...” deyə danışıqlar. Eyni zamanda, sədaqətsizlik göstərməkdən qorxurlar.
Sadə dillə desək, Putin üçün əhali ilə ünsiyyətdə ilk növbədə sevgi deyil, qorxu gəlir. Baxmayaraq ki, Rusiyada paradoksal olaraq qorxu sevgini doğurur. Rusların “döyür, o deməkdir ki, sevir”, “qorxurlar, hörmət edirlər” və s. deyimləri var.
Bundan əlavə, avtokratiya simvolizmdir. Padşahın yıxılmasına səbəb ya saray çevrilişi, ya “rus üsyanı” ola bilər. Ancaq "Rus üsyanı" üçün (inqilabı demirəm) bir simvol vacibdir - güclü şəxsiyyət. O vaxt Boris Nemtsovun ölümü göstərdi ki, “ölü simvol işləməyəcək”.
Priqojinin ölümü də onun kimi. Axı Priqojin həm də bir simvoldur - ordunun uğursuzluqları fonunda "qələbə" simvolu. Sonra Navalnı... Təsirsiz olsa da yenə də mümkün bir simvol idi.
Yeri gəlmişkən, İspaniyada öldürülən rus pilot da simvola çevrilə bilərdi. “Rusiya adlı çuxurdan qaçın” deyən pilot siyasi simvol deyil, aşağı səviyyədə bir nümunə idi.
Və nəhayət, Strelkov. Həm də bir simvol idi. Sözdə “böyük rus vətənpərvərliyinin” simvolu. Bu təhlükəli idi, çünki Strelkovun auditoriyası (və dəstəyi) döyüş təcrübəsi olan radikallardır. Putin bundan ehtiyatlı olmalı olduğunu anlayır.
Birdən terrorçu Girkinin ölümü ilə bağlı məlumatlar yayılmağa başladı. Onun sağ olması tamamilə mümkündür. Ancaq onun seçimi az olacaq: ya Yavlinskinin işi, ya da şərti döngə.
Beləliklə, kralın artıq “tacda sınadığını” və “tacqoyma mərasimini” gözlədiyini iddia etmək olar. Rus sülaləsində "cəngavərlik" ənənələri olmadığı üçün söhbət hər cür vəhşiliyə qadir olan rus çarlığından gedir.
Müəllif: İqar Tışkeviç - Ukrayna Gələcək İnstitutunun politoloqu
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Rusiya İstintaq Komitəsi Solovyovun daşınmaz əmlakları ilə bağlı araşdırma aparır - "Razvedçik"
Bu gün, 13:35 |
|
|
|
| • “Kitablarımı qaytarmırlar” - Nigar Köçərli
Bu gün, 13:19 |
|
|
|
| • Maliyyə Nazirliyinin işçiləri gecələr niyə yatmırlar? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • "Belə arvadı ər çırpmasın, nə etsin?" - Fatimənin əri haqqında iddia
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Belarusun Polşaya uçan dronlarla heç bir əlaqəsi yoxdur - Lukaşenko
Bu gün, 13:01 |
|
|
|
| • Əli Həsənov Moskvadan gələn milyonları necə XƏRCLƏYİB? - Azərbaycandakı Kreml KÖLGƏSİ
Bu gün, 12:44 |
|
|
|
| • “FSB” generalı bütün Ermənistanda qələbə qazanacaqlarını söylədi... - FOTO
Bu gün, 12:41 |
|
|
|
| • Kadırovun oğlunun yarım milyon dollarlıq saatı gündəm oldu
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
| • "Mən öz kostyumumla gedib filmə çəkiləcəyəmsə, nə edirəm o filmi?"
Bu gün, 12:25 |
|
|
|
| • Naxçıvanda işsizlərin sayı 2 dəfədən çox artıb - RƏQƏMLƏR
Bu gün, 12:07 |
|
|
|
| • Orxan Mürsəlovun “PERİ CONSTRUCTİON” MMC-yə verdiyi yarım milyonun aqibəti necə olacaq - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 11:58 |
|
|
|
| • Tanınmış idmançı vəkilinin pulunu vermədi: Məhkəmədə uduzdu... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:52 |
|
|
|
| • Zakir Qaralov uzun müddət sonra göründü - FOTOLAR
Bu gün, 11:50 |
|
|
|
| • Naxçıvandan gələn `LƏZZƏTLİ TƏHLÜKƏ`... - GİLEY
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
| • “Məğlub edilməmiş Rusiya” İMİCİ - “Zapad” təlimlərinin strateji MAHİYYƏTİ
Bu gün, 11:22 |
|
|
|
| • Erməni diasporu ilə Ermənistanın qonşu ölkələrlə münasibətləri müzakirə olundu
Bu gün, 11:20 |
|
|
|
| • Ermənilər Xankəndidə terror planlaşdıran Karen haqda görün nələr yazdı – DETALLAR
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Gəncə Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğuna direktor təyin olunub - ƏMR
Bu gün, 11:06 |
|
|
|
| • Paşinyan xalqdan legitimlik dəstəyi istəyir - ŞƏRH
Bu gün, 11:03 |
|
|
|
| • Azərbaycanda tanınmış siqaret istehsalçıları birləşir - DETALLAR
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • Türkiyənin İnterpola verdiyi qatil Azərbaycanda saxlanıldı
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • Naxçıvan Məclisinin deputatı xadiməyə qarşı İDDİA QALDIRIB
Bu gün, 10:36 |
|
|
|
| • Səhiyyə Nazirliyinin rüşvət almaqda təqsirləndirilən sabiq vəzifəli şəxslərinə cəza istənilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Baş Prokurorluq Əvəz Zeynallının telefonlarını və diktafonunu qaytarıb
Bu gün, 10:26 |
|
|
|
| • “Xankəndində terrora cəhd edən erməniyə təşəkkür düşür. Çünki...” - Siyasətçidən gözlənilməz açıqlama...
Bu gün, 10:22 |
|
|
|
| • Bu qürurun başlanğıcı tarixi Zəfərdir - MƏQALƏ
Bu gün, 10:17 |
|
|
|
| • 20 sentyabr - Xankəndi, Xocalı, Xocavənd və Ağdərə şəhərləri günüdür - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 10:15 |
|
|
|
| • Cəzası ağırlaşdırılan kriminal avtoritet yenidən məhkəməyə müraciət etdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Putinin masasındakı “gizli qovluq”da nələr var? - Şok faktlar
Bu gün, 09:57 |
|
|
|
| • Rusiyaya qarşı sanksiyalar paketinin qəbulu qeyri-müəyyən müddətə təxirə salınıb
Bu gün, 09:55 |
|
|
|
| • Paşinyanı əvəz edə biləcək şəxs üzə çıxdı - “İravunk” qəzeti
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Archico MMC-yə İTTİHAM: Möhür vurduqları müqavilədən imtina etdilər... - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • Sülhün qarşısında OHANYAN SƏDDİ - təsirli ola bilərmi?
Bu gün, 09:29 |
|
|
|
| • Azərbaycanda avronun məzənnəsi yenidən 2 manatı ötüb - CƏDVƏL
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • Təranə Səmədova yenidən Ali Məhkəməyə müraciət etdi
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
| • Azərbaycanda logistika şirkəti bağlanır
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
| • Cəlilabadda ağacyeyənlər peyda olub - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Yasamalın halına BİR AĞLAYAN LAZIMDIR... - ÖZBAŞINA QALIBLAR...
Bu gün, 09:11 |
|
|
|
| • Sülh müqaviləsi tezləşir - seçkilər referendumla eyni vaxtda olacaq?
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • Qardaş olub İngilistan... Azərbaycan... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:05 |
|
|
|
| • Rusiya QHT-lərini ölkəmizdə gücləndirmək ssenarisi iflasa uğrayıb - bu iş rus kəşfiyyatçısına həvalə edilibmiş...
Bu gün, 09:01 |
|
|
|
| • Barışığa Qarabağdan atılan güllələr - niyə məhz indi?
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
| • Geosiyasətin cinayət yolu... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 07:26 |
|
|
|
| • Paşinyana qarşı mübarizədə Papadan DƏSTƏK? - AKTUAL
Bu gün, 07:22 |
|
|
|
| • Razi Nurullayevin qohumları İmişlini BELƏ QARIŞDIRIR - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 07:14 |
|
|
|
| • “Onu məsuliyyətdən kənarda saxlamaq üçün bütün addımlar atıldı...” - Direktor müavini haqqında hökm dəyişdi
Bu gün, 07:09 |
|
|
|
| • Elm və Təhsil İşçiləri Həmkarlar İttifaqında kütləvi narazılıq – Araz Paşayevin qərarı etiraz doğurdu
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • 'Şirvanşah'ın kadrları hədəfdə: HƏBS TƏDARÜKÜ... - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:03 |
|
|
|
| • “Bakcell” Bilik Günü münasibətilə Müasir Təhsil Kompleksinin şagirdləri ilə görüşdü - FOTO
Bu gün, 06:50 |
|
|
|
| • Türkiyə-Ermənistan sərhədi açılır? - AKTUAL
Bu gün, 06:42 |
|
|
|
|
