Paşinyanın tranzit xəritəsi: Reallıq, yoxsa siyasi jest?

Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Türkiyənin yük maşınlarının Ermənistan ərazisindən Azərbaycana keçə biləcəyi marşrutu açıqlayıb.

Ermənistan KİV-nin bildirildiyinə görə, o, Ermənistanın “günü bu gün” Marqarа–Yeheqnadzor–Sisyan–Qoris marşrutu ilə yük maşınlarının tranzitini təmin etməyə hazır olduğunu qeyd edib. “Hazırda bu, erməni tərəfin həyata keçirə biləcəyi yeganə variantdır”, – baş nazir parlamentdə büdcə dinləmələri zamanı əlavə edib.

Moskvada fəaliyyət göstərən “Qız qalası” (“Deviçya Başnya”) Telegram kanalı isə iddia edir ki, Paşinyan qonşularına təklif etdiyi marşrutun “reallıqla heç bir əlaqəsi olmadığını” çox yaxşı anlayır.
“Qorisdən Azərbaycan istiqamətində yeganə yol Laçına və daha sonra Şuşaya gedən yoldur. Bu yerlərdə olmuş insanlar yaxşı başa düşürlər ki, həmin yol tranzit üçün uyğun deyil. Buna görə də Paşinyanın Türkiyədən Azərbaycana Ermənistan ərazisi vasitəsilə tranzit yollarının qarşılıqlı açılması təklifi sabun köpüyüdür”, – Telegram kanalı iddia edir.

Bəs əslində reallıq necədir? Bu gün Azərbaycan və Türkiyə Ermənistan ərazisindən istifadə edərək hər iki istiqamətdə müxtəlif yükləri daşıya bilərlərmi? Əgər daşıya bilərlərsə, bu bizə nə verir? Əgər mümkün deyilsə, burada kim kimi aldatmağa çalışır?

Pressklub.az-ın suallarını müstəqil politoloq Xəqani Cəfərli cavablandırıb.

“Paşinyanın təklif etdiyi Marqarа–Yeheqnadzor–Sisyan–Qoris marşrutunun Türkiyədən Azərbaycana yük maşınlarının keçidi üçün uyğun olub-olmadığını dəqiq bilmirəm, amma hesab etmirəm ki, Paşinyan kimi isə çaşdırmağa çalışır. Çünki bölgəmizdə artıq çaşdırılması mümkün olan heç kim yoxdur. Əgər Paşinyan kimisə çaşdırmağa çalışırsa, çox güman, bu ancaq Rusiya ola bilər”, – ekspert bildirib.

O, əlavə edib ki, Paşinyan Cənubi Qafqazda status-kvonun dəyişdiyini və bu dəyişikliyin tədricən gücləndiyini yaxşı anlayır. “Ukraynada Rusiyanın hərbi-siyasi uğursuzluğu dərinləşdikcə, onun beynəlxalq münasibətlər və dünya iqtisadiyyatından təcridi də artır. Tramp administrasiyası ilə münasibətlərin kəsilməsi Rusiyanın mövqelərinə ağır zərbə vurur. Digər tərəfdən, Tramp administrasiyası ABŞ-ın Cənubi Qafqazdakı mövqelərini möhkəmlətməyə çalışır və bu siyasət dəyişməyəcək. Çünki Cənubi Qafqaz ABŞ-ın strateji maraqları üçün getdikcə daha böyük əhəmiyyət daşımağa başlayıb. Buna görə də, Paşinyan ABŞ-ın Cənubi Qafqazı artıq Rusiyaya güzəştə getməyəcəyini anlamamış deyil. Belə vəziyyətdə, rusların iddia etdiyi kimi, Paşinyanın Azərbaycan və Türkiyəni çaşdırmaq nəyinə lazımdır? Rusiya mətbuatı təbiət etibarilə regionda münasibətləri kəskinləşdirməyə çalışır. Şübhə yoxdur ki, Rusiya bunu davam etdirəcək. Amma Azərbaycan və Ermənistan Rusiyanın bu siyasətinin uğur qazanmasına imkan verməməlidirlər. Bakı və İrəvanın Moskvanın cəhdlərini əngəlləmək üçün bütün imkanları var”, – Cəfərli yekunlaşdırıb.